Rượu vang là gì? Kiến thức cơ bản cần phải biết về vang

Rượu vang là một thức uống có cồn, được lên men từ các giống nho cao cấp. Với hương vị tinh tế, tuyệt hảo được tạo nên từ những công thức đặc biệt nhất luôn mang lại sức hấp dẫn khó cưỡng với bất kỳ thực khách nào. Nếu bạn cũng đang trong quá trình tìm hiểu rượu vang là gì và cách sử dụng thức uống sao cho đúng điệu nhất thì đừng bỏ qua bài viết sau từ Wine VN.

1. Rượu vang là gì?

Rượu vang (hay vin trong tiếng Pháp) là một loại đồ uống có cồn, được sản xuất từ các loại nho lên men để lường đường chuyển hóa thành rượu. Điều này chứng minh rằng rượu vang được làm từ 100% nước ép nho mà không cần bất kỳ tạp chất nào khác như đường các loại, enzym hay axit,…

Với sự ưa chuộng ngày càng tăng cao, hiện nay có nhiều dòng vang cũng được ủ từ các loại trái cây khác nhau. Tuy nhiên ở nhiều quốc gia chỉ chấp nhận tên gọi “rượu vang” cho các sản phẩm được làm duy nhất từ nho.

2. Lịch sử ngành rượu vang

Rượu vang trải qua hàng nghìn năm lịch sử với nhiều câu chuyện ly kỳ khác nhau. Nhiều nhà khảo cổ học chứng minh rượu vang được tìm thấy tại Gruzia vào khoảng 6000 năm TCN. Tại Armenia và Iran cũng phát hiện dòng rượu này khoảng năm thứ 5000 và 4000 TCN.

Tuy nhiên nhiều người lại tin vào câu chuyện lịch sử của dòng rượu này tại vùng đất Ba Tư hơn bởi thời kỳ này nho được cất trữ số lượng lớn trong kho để sử dụng vào dịp khan hiếm. Trong quá trình này, một số nho bị hỏng nên lên men và tạo ra nước có màu. Nhiều người cho rằng đây là thuốc độc nhưng khi nữ hoàng bị nhà vua ruồng bỏ đã nghĩ đến cái chết bằng cách uống rượu độc này và bất ngờ thay, bà đã cảm nhận được mùi vị thơm ngon, đặc biệt nên đã truyền lại đến tai nhà vua về sự kỳ diệu này. Từ đó nhà vua mê mẩn với thức uống đó và cho sản xuất hàng loạt.

3. Các loại rượu vang phổ biến hiện nay

Có khá nhiều dòng vang được cung cấp trên thị trường nhưng nhìn chung đều sẽ được phân thành các loại rượu vang sau đây:

• Rượu vang đỏ (Red wine): Đây là dòng rượu được yêu thích bậc nhất trên thế giới. Nước ép ra từ nho đỏ thực sự sẽ có màu trắng xanh nhưng nhờ sắc tố anthocyanin có trong vỏ nho nên chất lỏng sẽ có màu đỏ sẫm đẹp mắt.
• Rượu vang trắng (White wine): Sản phẩm được lên men từ nho có vỏ xanh hoặc vàng như Sauvignon Blanc, Chardonnay,… và thường được làm với phong cách “dry”, nghĩa là quá trình lên men sẽ được dừng lại hoàn toàn trước khi nước ép được chuyển hóa thành cồn.
• Rượu vang hồng (Rose wine): Sản phẩm thường được làm từ nho đỏ nhưng thời gian tiếp xúc giữa nước và vỏ nho sẽ ngắn hơn vang đỏ. Nước rượu có thể chuyển từ cam nhạt đến tím nhạt tùy thuộc vào giống nho và kỹ thuật sản xuất.
• Rượu vang sủi tăm (Sparkling wine): Đây là dòng vang khá thú vị với quá trình lên men hai lần trong chai thay vì thùng gỗ. Nước rượu có thể có màu trắng, hồng và đỏ với nhiều hương vị đậm đà khác nhau.
• Rượu vang cường hóa (Fortified wine): Được sản xuất bằng cách tăng thêm độ nặng cho rượu khi trộn chung với rượu mạnh mang lại nồng độ cồn cao.
• Rượu vang ngọt (Sweet wine): Nhiều người định nghĩa rượu vang ngọt hay không dựa trên lượng đường hiện hữu, nếu chứa ít hơn 30 gram đường/ lít thì được xem là vang “ngọt”, nếu ít hơn 10 gram sẽ là vang “dry”, một số dòng ở giữa mức này sẽ được gọi là “off-dry”.

4. Những quốc gia chuyên sản xuất rượu vang

Với rượu vang, vùng miền sản xuất ra sản phẩm cũng là một trong những yếu tố được nhiều người quan tâm đến nhất khi tìm mua sản phẩm. Dưới đây là những quốc gia được đánh giá sở hữu tiêu chuẩn cao nhất trong quá trình sản xuất và cung cấp rượu vang:

• Rượu vang Pháp: Đây chắc chắn là quốc gia đầu tiên bạn có thể tìm hiểu khi tiếp cận với rượu vang, nổi tiếng nhất có lẽ là vùng Bordeaux – nơi sở hữu vang đỏ ngon nhất thế giới. Ngoài ra, Pháp cũng có nhiều khu vực trồng nho làm rượu nổi tiếng như Burgundy, Champagne, Loire Valley,…
• Rượu vang Ý: Nhiều nơi cho rằng rượu vang xuất hiện ở Ý trước cả nước Pháp, trong  đó phải kể đến vùng Veneto và Tuscany với hệ thống phân loại rượu vang phức tạp và dày đặc.
• Rượu vang Tây Ban Nha: Nơi đây luôn có chỗ đứng vững chắc trên  thị trường vang thế giới, có thể sản xuất cả vang sủi tăm, vang trắng, vang đỏ cho tới vang cường hóa.
• Rượu vang Chile: Nếu yêu thích những dòng rượu dễ uống, không quá phức tạp, bạn có thể tham khảo những dòng rượu New World Wine của Chile với mức giá phù hợp.
• Rượu vang Úc: Đa số các sản phẩm rượu vang tại đây được xuất khẩu mạnh sang thị trường Châu Á với mức giá khá thấp, phù hợp nhiều đối tượng khách hàng.
• Rượu vang Mỹ: Vang bịch, vang túi trong New World Wine của Mỹ cũng nhận được nhiều sự yêu thích từ người dùng trong những bữa tiệc.

5. Quy trình sản xuất rượu vang

Để tạo ra được những dòng vang thượng hạng cần phải trải qua các bước quy trình sản xuất rượu vang cực kỳ tỉ mỉ và công phu như sau:

Bước 1: Thu hoạch nho

Cần chọn đúng thời điểm hái nho để đảm bảo chất lượng quả được tốt nhất, thông thường các quá trình này ở các nông trại nằm trên đường xích đạo sẽ diễn ra từ tháng 8 đến tháng 11, trong khi những vùng miền bên dưới xích đạo sẽ thu hoạch từ tháng 2 đến tháng 4.

=> Tham khảo thêm: Các giống nho làm rượu vang

Bước 2: Ép nước nho

Vang đỏ và vang trắng thường sẽ có 2 quy trình ép nho lấy nước khác nhau, cụ thể:

• Vang đỏ: Cho toàn bộ nước nho và vỏ nho thu hoạch được vào cùng nhau để lên men, ép toàn bộ lượng nho đã thu hoạch được.
• Vang trắng: Nho được chuyển đến máy để tiến hành ép nước và loại bỏ vỏ đi, chỉ giữ lại nước nho.

Bước 3: Lên men

Tùy theo nhu cầu sản xuất và cách làm rượu vang mà quá trình lên men có thể diễn ra dài hoặc ngắn. Chẳng hạn nếu là vang đỏ, nhà sản xuất thường đảo rượu nhiều lần giúp phần vỏ nho được nhấn chìm hoặc tiếp xúc với nước nhiều nhất có thể. Điều này giúp khi cacbon dioxit được thoát ra, nhận thêm nhiều oxy làm quá trình lên men được tốt hơn.

=> Xem thêm: Quá trình lên men rượu vang

Bước 4: Ép nước

Nghệ nhân làm rượu sẽ tiến hành ép nho một lần nữa vì quá trình lên men vừa rồi chỉ mới là bước ép nước đơn giản. Tuy nhiên nếu sản xuất vang trắng thì có thể bỏ qua bước này.

Bước 5: Lọc và làm trong

Quá trình này giúp nước rượu không bị lẫn tạp chất, trong hơn rất nhiều và giữ được độ tinh khiết nhất định. Thời gian lọc có thể diễn ra nhiều lần từ 6 tháng đến 3 năm tùy thuộc vào yêu cầu sản xuất.

Bước 6: Ủ rượu

Rượu vang được ủ trong thùng thép sẽ lâu hơn thùng gỗ, ngoài ra rượu ủ lạnh cũng sẽ lâu hơn so với ủ nóng. Tùy vào phương thức và cách lên tuổi mà mỗi loại rượu vang sẽ có mức độ và thời gian ủ khác nhau, thường kéo dài từ 3 tháng đến 3 năm.

Bước 7: Đóng chai

Quy trình đóng chai cần được chuẩn bị tỉ mỉ để tránh sự xâm nhập của vi khuẩn và đảm bảo sức khỏe cho người dùng, cuối cùng sản phẩm sẽ được phân phối ra thị trường.

6. Cách phục vụ rượu vang đúng chuẩn

Quy trình phục vụ rượu vang đúng chuẩn luôn rất được xem trọng, dưới đây là một số yếu tố cần lưu ý:

• Nhiệt độ phục vụ rượu vang: Rượu cần được để ở nhiệt độ từ 14 – 18 độ nhằm cho hương vị được đúng chuẩn và thơm ngon nhất. 
• Loại ly: Đối với các dòng vang đỏ nên sử dụng ly có đáy lớn với thân dài, vòm rộng để hương rượu dễ dàng lan tỏa. Còn vang trắng thì dùng ly thủy tinh có thân dài, đáy nhỏ để nhiệt độ lạnh được lưu giữ tốt hơn.
• Món ăn đi kèm: Món ăn đi kèm với vang đỏ thường là thịt nướng, phô mai chín, thịt đỏ hoặc các món tráng miệng đậm đà như socola. Vang trắng thì sẽ ngon hơn với các món hải sản, salad hoặc những món ăn có vị thanh mát.
• Thời điểm phục vụ: Các bữa tiệc lớn nhỏ trong ngày, đặc biệt là xế chiều và tối sẽ phù hợp hơn với các dòng vang đỏ. Còn các buổi tiệc tối muộn sẽ ngon hơn khi thưởng thức cùng rượu vang trắng.

7. Các món ăn kết hợp rượu vang ngon

Để thưởng thức được trọn vị rượu vang ngon nhất, món ăn đi kèm cũng được nhiều người cân nhắc kỹ lưỡng.

• Với vang đỏ nhẹ: Những chai rượu có hàm lượng cồn thấp thường sẽ dễ kết hợp với món Việt, Á Đông như thịt gia cầm chiên, hải sản nướng, thịt quay, thịt đỏ luộc, xào,…
• Với vang đỏ đậm: Loại này thường có hàm lượng cồn cao trên 14%, có vị cay nồng nên có thể ăn kèm với những món đậm vị thịt cừu ngoại nhập, thịt bò, thịt đỏ hoặc thịt nướng,…
• Với vang trắng: Vị rượu hơi chua do có nhiều acid nên sẽ hợp với các món khai vị nhẹ có vị chua như salad dầu giấm, gỏi, cua ghẹ hấp với muối tiêu chanh, mực hấp chấm mắm gừng,…
• Với vang hồng: Với tính tươi mát nhẹ từ trái cây, vang hồng dễ kết hợp với các món khai vị nguội và hơi nóng súp hải sản salad, cà chua trộn ớt chuông, dưa leo cá hành đỏ,…

=> Xem chi tiết: Uống rượu vang ăn với gì?

8. So sánh rượu vang đỏ và rượu vang trắng

Sau đây là một số so sánh cho thấy sự khác biệt giữa hai dòng vang trắng và vang đỏ trên thị trường hiện nay:

Với bài viết trên, bạn đọc đã hiểu rõ hơn rượu vang là gì cũng như những chia sẻ liên quan về dòng rượu nức tiếng này. Hy vọng thông tin từ Wine VN có thể hỗ trợ đến bạn các kiến thức hữu ích nhất.

Một số kiến thức cơ bản về rượu vang:

• Những thuật ngữ rượu vang
• Kích thước chai rượu vang
• Màu rượu vang
• Rượu vang bao nhiêu độ
• 1 ly rượu vang bao nhiêu calo
• Rượu vang có vị gì
• Tanin là gì
• Fine wine là gì
• Dry wine là gì
• Nút bần là gì
• Vang cường hoá

Nguyễn Thanh Hiền

Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.

winevn.com