Rượu vang đã trở nên ngày càng phổ biến và gần gũi hơn với tất cả mọi người. Bên cạnh các yếu tố như loại nho hay nồng độ cồn, kích thước chai rượu vang cũng cần phải tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo chất lượng rượu tốt nhất.
1. Tiêu chuẩn đo lường chai rượu vang
Hiện nay, có nhiều đơn vị được dùng để đo lường kích thước rượu vang như: 1 lít = 1000ml (mL) = 0,26 US gallon / 1,05 US lít / 33,8 oz. Trong đó, kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn nhất hiện nay có thể tích 750ml (tương đương 0,2 US gallon), chiều cao 34,925cm, đường kính xấp xỉ 8,73 cm và nặng khoảng 1,2kg.
Vào những năm 70, dung tích tiêu chuẩn của một chai rượu vang được quy định trong khoảng từ 650ml đến 850ml. Theo đó, mỗi loại rượu sẽ có một tiêu chuẩn riêng về kích cỡ chai đựng. Các tiêu chuẩn về kích thước, dung tích rượu vang đã được Liên minh châu Âu (EU) thiết lập và áp dụng rộng rãi trên khắp thế giới cho đến hiện nay.
Tìm hiểu thêm:
2. Kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn theo quy ước quốc tế
Có thể thấy, không riêng gì màu sắc, hương vị mà kích thước của chai rượu vang cũng ẩn chứa những ý nghĩa khác nhau. Nếu bạn là một người yêu thích rượu vang và muốn khám phá thêm nhiều kiến thức hay ho về loại đồ uống có cồn này, hãy cùng tìm hiểu về kích thước rượu vang tiêu chuẩn trong phần dưới đây!
2.1. Đo lường theo thể tích
Việc quy ước cụ thể về kích thước chai rượu vang có liên hệ mật thiết với phần dung tích chất lỏng bên trong. Dựa vào dung tích rượu, ta sẽ có thể tính được kích thước chai đựng một cách chính xác. Cụ thể như sau:
1 chai rượu tiêu chuẩn (75cl) = 750ml = 0,2 US gallon / 0,8 US lít / 1,58 lít / 25,35 oz.
1 lít = 1000ml (mL) = 0,26 US gallon / 1,05 US lít / 2,11 lít / 33,8 oz.
Dựa vào đây, ta xác định được chiều cao và đường kính tiêu chuẩn của chai rượu vang lần lượt là 13 3/4 inch và 3 7/16 inch.
2.2. Ba loại kích thước chai rượu vang phổ biến
Hiện nay, chai rượu vang tiêu chuẩn được chia thành 3 dạng phổ biến tương ứng với 3 dung tích khác nhau như sau:
| Dung tích chai vang | 750ml | 500ml | 375ml |
| Tên loại | Standard (tiêu chuẩn) | Half liter (nửa lít) | Demie hoặc Half (một nửa) |
| Số ly vang (150ml) | 5 ly | 3 – 4 ly | 2 – 3 ly |
| Chiều cao | 315 mm | 300 mm | 280 mm |
| Đường kính đáy chai | 70 mm | 60 mm | 53 mm |
| Đường kính ngoài miệng chai | 29 mm | 29 mm | 29 mm |
| Đường kính trong miệng chai | 20 mm | 20 mm | 20 mm |
| Chiều dài cổ chai | 80 mm | 75 mm | 100 mm |
Kích thước chai rượu vang 750ml (75cl)
Kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn là 750ml. Đây là kích thước phổ biến nhất và có thể chưa được khoảng 5 ly rượu.
| Dung tích chai rượu vang | 750ml |
| Chiều cao | 315mm |
| Chiều dài cổ chai | 80mm |
| Đường kính đáy | 70mm |
| Đường kính ngoài miệng chai | 29mm |
| Đường kính trong miệng chai | 20mm |
Kích thước chai rượu vang 500ml (50cl)
Loại chai rượu vang 500ml thích hợp với người dùng muốn thưởng thức một lượng nhỏ rượu vang, thường dành cho các dịp cá nhân.
| Dung tích chai rượu vang | 500ml |
| Chiều cao | 300mm |
| Chiều dài cổ chai | 75mm |
| Đường kính đáy | 60mm |
| Đường kính ngoài miệng chai | 29mm |
| Đường kính trong miệng chai | 20mm |
Kích thước chai rượu vang 375ml (37,5cl)
Kích thước 350ml hay còn gọi là “Demi” hoặc “Split” chưa khoảng nửa chai rượu, phù hợp với một hoặc hai người thưởng thức.
| Dung tích chai rượu vang | 375ml |
| Chiều cao | 330mm |
| Chiều dài cổ chai | 100mm |
| Đường kính đáy | 53mm |
| Đường kính ngoài miệng chai | 29mm |
| Đường kính trong miệng chai | 20mm |
2.3. Các kích thước chai rượu vang
Dựa trên kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn là 750ml, Wine VN có bảng tổng hợp kích thước cho từng chai rượu vang tiêu chuẩn theo quy ước quốc tế như sau:
| Dung tích | Tên gọi | Mô tả | Số lượng ly |
| 187,5 ml | Split hoặc Piccolo | Còn gọi là Pony hay Quarte,bằng 1/4 chai tiêu chuẩn | 1 ly Champagne |
| 375ml | Half | Bằng một nửa chai tiêu chuẩn (thường gọi là Demi ở Pháp) | 3 ly |
| 750 ml | Standard | Kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn ở hầu hết các loại rượu đang được phân phối trên thị trường | 6 ly |
| 1,5 lít | Magnum | Tương đương 2 chai tiêu chuẩn | 12 ly |
| 3 lít | Double Magnum hay Jéroboam |
Bằng 2 chai Magnum và 4 chai tiêu chuẩn | 24 ly |
| 4,5 lít | Réhoboam | 6 chai rượu vang tiêu chuẩn | 36 ly |
| 6 lít | Imperial | 8 chai tiêu chuẩn và 2 Double Magnum | 48 ly |
| 9 lít | Salmanazar | 20 chai vang tiêu chuẩn | 60 ly |
| 12 lít | Balthazar | 16 chai rượu vang tiêu chuẩn và 2 chai Imperial | 72 ly |
| 15 lít | Nebuchadnezzar | 20 chai vang tiêu chuẩn | 120 ly |
| 18 lít | Melchior | 24 chai tiêu chuẩn | 136 ly |
| 20 lít | Solomon | 24 chai tiêu chuẩn | 156 ly |
| 27 lít | Primat hay Pree-mah | 36 chai rượu vang tiêu chuẩn | 216 ly |
| 30 lít | Melchizedek | 40 chai tiêu chuẩn |
240 ly |
3. Quy ước đặt tên rượu vang theo kích thước chai
Ngoài kích thước rượu vang tiêu chuẩn 750ml, các kích thước khác sẽ được quy ước đặt tên theo nhiều tên gọi riêng biệt. Theo các nhà sử học, kích thước các chai rượu vang được quy ước đặt tên theo tên của các vị vua trong kinh thánh, mang ý nghĩa vô cùng cao quý. Cụ thể như sau:
– Chai vang có dung tích 187,5ml (bằng 1/4 chai rượu vang tiêu chuẩn) được gọi là Piccolo hoặc Split. Đây được xem là kích thước phổ biến của rượu Champagne.
– Chai có dung tích 350ml (bằng 1/2 kích thước chai rượu vang 750ml) được gọi là Half hoặc Demi.
– Chai rượu vang dung tích 1,5L (gấp 2 lần chai rượu vang tiêu chuẩn) được gọi là Magnum.
– Chai rượu vang dung tích 3L (gấp 4 chai rượu vang tiêu chuẩn hoặc 2 chai Magnum) được gọi là Double Magnum hoặc Jeroboam – tên vị vua đầu tiên trong kinh thánh của vương quốc Israel. Riêng với Champagne, 1 Jeroboam tương đương với 5L Champagne.
– Chai rượu vang dung tích 6L (gấp 8 kích thước chai rượu 750ml) được gọi là Methuselah – tên của vị tộc trưởng đời thứ 8 trước kỳ Đại Hồng Thủy, cha của Lamech và ông nội của Noah.
– Chai rượu dung tích 9L (bằng 12 chai tiêu chuẩn) được gọi là Salmanazar (tên của vua Assyria trị vì năm 859 – 824 trước Công Nguyên).
– Chai vang 12L (tương đương 16 chai rượu vang tiêu chuẩn) được gọi là Balthazar – tên một nhà thông thái trong văn hóa Kitô giáo sơ khai.
– Chai vang 15L (tương đương với 20 chai rượu vang tiêu chuẩn) được gọi là Nebuchadnezzar, đặt tên theo vị vua của Babylon năm 539 trước Công nguyên.
– Chai vang dung tích 18L được gọi là Melchoir hoặc Solomon (tên của một nhà chính trị gia, nhà cầm binh lỗi lạc của Vương quốc Israel).
4. Tại sao cần chia kích thước chai rượu thành nhiều loại khác nhau?
Sản xuất rượu vang là một quá trình cực kỳ công phu, đòi hỏi sự tỉ mỉ và chi tiết trong mỗi một công đoạn từ thu hoạch nho, lên men cho đến đóng chai, bảo quản. Trên thực tế, các loại rượu vang khi xuất xưởng không chỉ để được vài tuần hay vài tháng mà thậm chí có thể lên đến hàng chục năm. Để đạt được chất lượng rượu tốt nhất, quá trình bảo quản rượu phải đáp ứng được hàng loạt tiêu chuẩn khắt khe. Và kích thước chai rượu vang chính là một trong những yếu tố đảm bảo cho rượu luôn giữ được hương vị tự nhiên và chất lượng tốt nhất.
Thông thường, khí oxi có thể làm cho rượu vang bị oxi hóa, dẫn đến thay đổi về màu sắc, hương vị và chất lượng rượu vang. Với kích thước chai rượu lớn hơn, bề mặt tiếp xúc giữa rượu vang và oxi sẽ ít hơn so với đựng trong một chai nhỏ, từ đó giảm thiểu tác động của khí oxi lên chất lượng rượu.
Việc quy ước cụ thể về kích thước chai rượu vang cũng đã được tính toán kỹ lưỡng nhằm đáp ứng nhu cầu lưu trữ, bảo quản, vận chuyển và trưng bày. Theo đó, kích cỡ các chai rượu vang không chỉ phù hợp để lưu trữ trong hầm rượu mà còn phải thuận tiện cho việc trưng bày tại cửa hàng hoặc bảo quản trong tủ rượu vang tại nhà.
Cho đến nay, không ai chắc chắn được những quy ước về kích thước chai rượu vang bắt nguồn từ đâu. Tuy nhiên, các nhà sản xuất rượu trên toàn thế giới vẫn áp dụng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt này trong quá trình sản xuất nhằm đảm bảo cho ra chất lượng rượu tốt nhất.
5. Sự thật về kích thước của chai rượu vang
Có nhiều sự thật thú vị về quá trình hình thành kích thước của chai rượu vang mà có thể bạn chưa biết như:
– Rượu vang ban đầu có dung tích tiêu chuẩn là 3 lít, còn được gọi với tên gọi khác là Magnum đôi (1 magnum tương đương 1.5 lít, gấp đôi tiêu chuẩn hiện nay).
– Hộp rượu lúc đó cũng được thiết kế theo tiêu chuẩn là 3 lít (tương đương 1 magnum đôi).
– Chai rượu Champagne có dung tích 4,5 lít (tương đương 6 chai kích thước tiêu chuẩn 750ml).
– Methuselah và Imperial đều có chung dung tích là 6 lít.
– Bên dưới các chai rượu vang luôn có một vết lõm ở đáy. Có rất nhiều cách giải thích khác nhau về tác dụng của nó như: để xếp chồng các chai rượu lên nhau thuận tiện hơn, giúp các chai đứng vững hơn hoặc giúp lắng cặn và rót rượu ra dễ dàng hơn,…
Với những chia sẻ trên đây, chắc hẳn bạn đã nắm được kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn theo quy ước quốc tế. Có thể thấy, kích thước chai rượu sẽ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị của rượu vang cũng như khả năng bảo quản rượu lâu dài. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về kích thước chai rượu để có thể lựa chọn hộp rượu vang hay kệ để rượu vang phù hợp cho trưng bày, bảo quản. Đừng quên theo dõi Wine VN để có những thông tin hữu ích khác nhé!
Tham khảo thêm các bài viết về rượu vang:
- Rượu vang là gì?
- Rượu vang có hạn sử dụng không
- Rượu vang mở nắp để được bao lâu
- Cách mở rượu vang
- Rượu vang bao nhiêu độ
- Uống rượu vang có tốt không
- Quốc gia sản xuất nhiều rượu vang nhất thế giới
- Top 10 chai rượu vang đắt nhất thế giới
- Rượu vang mua ở đâu
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
