Tannin là yếu tố quan trọng tạo nên cấu trúc và chiều sâu hương vị cho nhiều loại rượu vang, đặc biệt là rượu vang đỏ. Không chỉ mang đến cảm giác chát nhẹ và se khô đặc trưng trên đầu lưỡi, tannin còn góp phần kéo dài tuổi thọ và tiềm năng lão hóa cho rượu. Vậy tanin là gì, chúng hình thành như thế nào và ảnh hưởng ra sao đến trải nghiệm thưởng thức rượu vang?
1. Tanin là gì?
Tanin (hay tannin) là một nhóm hợp chất polyphenolic tự nhiên có trong thực vật, đặc biệt ở vỏ cây, lá, quả và các loại hạt. Chúng có vị chát, thường được tìm thấy trong trà, rượu vang đỏ, nho, quả óc chó, và một số loại thảo dược.
Tanin là hợp chất polyphenolic tự nhiên với vị chát đặc trưng, có khả năng gắn kết với protein và các hợp chất hữu cơ, tạo cảm giác khô hoặc se miệng khi ăn uống. Trong tự nhiên, chúng hỗ trợ thực vật chống lại sâu bệnh, vi khuẩn và bảo vệ khỏi tia UV.
Tanin có nhiều ứng dụng như trong ẩm thực, chúng tạo hương vị độc đáo cho trà, rượu vang và giúp bảo quản thực phẩm. Trong y học, chúng mang tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, nhưng nếu dùng quá mức có thể cản trở hấp thụ sắt; trong công nghiệp, tanin được sử dụng để thuộc da, sản xuất mực và dược phẩm. Ví dụ, vị chát của trà xanh hay rượu vang đỏ chính là do tanin.
2. Tannin trong rượu vang là gì?
Tannin trong rượu vang là các hợp chất polyphenolic tự nhiên có nguồn gốc từ vỏ, hạt, và cuống nho, hoặc từ gỗ sồi của thùng ủ rượu. Tanin mang lại vị chát, hơi se miệng, góp phần tạo nên cấu trúc và độ cân bằng của rượu vang. Thành phần tanin trong rượu vang được tạo ra bởi quả nho trong quá trình lên men rượu. Tùy thuộc vào giống nho mà hàm lượng tanin có trong rượu vang sẽ có sự khác nhau.
Tanin có khả năng tương tác với protein trong nước bọt, tạo ra cảm giác khô và chát trên đầu lưỡi. Do vậy, khi thưởng thức rượu vang, bạn sẽ luôn cảm nhận được hương vị chát nhẹ của rượu do có chứa tanin. Dựa vào cảm giác khô miệng, bạn cũng có thể biết được chai rượu vang đang uống có hàm lượng tanin thấp hay cao. Như vậy, tanin sẽ là yếu tố chất lượng quan trọng quyết định các đặc tính cảm quan như màu rượu vang, độ chát và vị đắng của rượu vang.
=> Tham khảo ngay:
- Rượu vang là gì? Tìm hiểu chi tiết về kiến thức vang
- Dry Wine là gì? Dòng rượu vang khô được ưa chuộng trên thế giới
3. Tác dụng của tannin có trong rượu vang
Tanin là một yếu tố quan trọng làm nên hương vị và cấu trúc của rượu vang. Theo đó, loại hợp chất này có tác dụng cụ thể như sau:
- Tạo vị chát: Tanin là thành phần chính tạo vị vị chát đặc trưng của các chai rượu vang. Khi thưởng thức có thể cảm nhận rõ vị chát và cảm giác khô căng ngay trên đầu lưỡi.
- Tăng tuổi thọ rượu vang: Thành phần tannin trong rượu vang giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa, từ đó giúp đảm bảo chất lượng rượu lâu dài.
- Tăng độ phức tạp của rượu: Sự góp mặt của tanin giúp rượu vang có cấu trúc hương vị đa dạng và phong phú hơn. Điều này diễn ra khi tanin từ vỏ nho và thùng chưng cất tương tác với rượu, tạo ra một cấu trúc phức tạp của các hợp chất.
- Làm dịu vị chua: Tanin với vị khô, chát có thể giúp làm dịu vị chua của rượu, tạo nên cảm giác cân bằng về hương vị.
Ngoài tác dụng tạo nên hương vị và cấu trúc rượu vang, tannin còn được biết đến với nhiều lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe. Trong đó phải kể đến như:
– Hợp chất tanin có khả năng bảo vệ động mạch khỏi tổn thương, từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch hay đột quỵ nguy hiểm.
– Tanin trong rượu vang cũng có khả năng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi những tổn thương, giúp giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư: ung thư phổi, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt,…
– Tanin có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm, một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh mãn tính.
– Tanin trong rượu vang còn giúp cải thiện chức năng não, giảm nguy cơ mắc các bệnh Alzheimer và Parkinson.
– Tannin có thể có tác động tích cực đến hệ tiêu hóa bằng cách giảm viêm và kích thích quá trình tiêu hóa thức ăn.
– Tannin trong rượu vang có khả năng kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
=> Các tác dụng của rượu vang mang lại:
- Tác dụng của rượu vang đỏ với sức khỏe
- Tác dụng rượu vang đối với phụ nữ như thế nào?
- Uống rượu vang có tốt không? 10+ tác dụng của rượu vang
- Hành tây ngâm rượu vang đỏ mang lại công dụng tuyệt vời
- Các làm trắng da bằng rượu vang hiệu quả, đơn giản nhất
4. Tannin có vị như thế nào?
Tannin là một hợp chất hữu cơ có chứa phenol, có thể gây ra cảm giác khô chát trong miệng. Hợp chất tanin trong rượu vang có thể ảnh hưởng đến cảm nhận vị giác của các hợp chất khác có trong rượu. Do đó, rượu vang sẽ có sự cân bằng về hương vị giữa vị chát, vị ngọt, vị chua và nồng độ cồn của rượu.
Ngoài ảnh hưởng đến hương vị, thành phần tanin cũng quyết định một phần về màu sắc và cảm giác ngon miệng của rượu vang. Hương vị tanin tinh tế có thể mang đến nhiều cảm giác khác nhau cho rượu vang, từ cấu trúc mềm mại, tròn trịa cho đến mạnh mẽ, sắc nét. Tuy nhiên, nếu có hàm lượng tanin quá cao, rượu vang rất dễ bị đắng chát.
Khi thưởng thức rượu vang cùng các loại thức ăn, rượu vang đỏ với nhiều vị chát từ tanin sẽ thích hợp dùng kèm với các loại thịt đỏ, chẳng hạn như thịt bò, thịt cừu, thịt heo,… và các loại sốt đậm đà. Nếu bạn đang còn bâng khuâng về kết hợp món ăn với rượu vang thì có thể tham khảo thêm vang đỏ ăn gì và rượu vang trắng ăn gì.
5. Tannin trong rượu vang đến từ đâu?
Như vậy ta đã cùng tìm hiểu tannin trong rượu vang là gì cũng như những đặc điểm về hương vị của tannin. Tiếp theo trong phần này, hãy cùng WINE VN tìm hiểu xem hợp chất tannin trong rượu vang đến từ đâu.
5.1. Các loại nho làm vang
Rượu vang trắng được làm chủ yếu từ nước ép nho đã loại bỏ vỏ và hạt. Trong khi đó, các dòng vang đỏ lại được sản xuất trực tiếp từ quả nho nguyên vỏ, hạt, thậm chí là kèm cả thân nho. Khi nho được nghiền và lên men, hợp chất tanin được chiết xuất từ vỏ, hạt và thân nho sẽ ngấm vào rượu, tạo ra vị đắng và khô trong khoang miệng khi thưởng thức. Điều này cũng lý giải tại sao rượu vang đỏ có chứa nhiều tanin hơn vang trắng. Hương vị của vang đỏ cũng đậm vị chát hơn, trong khi vang trắng lại thiên về hương vị nhẹ nhàng, tươi mới và ít chát.
Lượng tanin trong rượu vang sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, trong đó bao gồm:
– Giống nho: Các giống nho đỏ có vỏ dày và hạt cứng thường chứa hàm lượng tanin cao hơn. Do đó khi sản xuất rượu vang cũng cho ra hương vị đắng chát đậm hơn. Một vài giống nho có hàm lượng tanin cao phải kể đến như: Cabernet Sauvignon, Syrah, Nebbiolo, Tannat,… Bạn có thể tham khảo thêm các giống nho làm rượu vang phổ biến hiện nay.
– Quy trình sản xuất rượu vang: Phương pháp và kỹ thuật làm vang cũng sẽ ảnh hưởng đến hàm lượng tanin được chiết xuất. Theo đó, các phương pháp như lên men khô, ủ rượu trong thùng gỗ sồi có thể làm tăng hàm lượng tanin trong rượu đáng kể.
– Thời gian ủ rượu: Tanin trong rượu vang sẽ tiếp tục ngấm vào rượu trong quá trình ủ rượu. Do vậy, rượu vang ủ càng lâu năm thì hàm lượng tannin trong rượu cũng càng cao hơn.
=> Xem thêm: Nút bần là gì? – Loại nút chai rượu vang phổ biến nhất hiện nay
5.2. Thùng gỗ ủ rượu vang
Trong quá trình ủ rượu, tanin có trong thùng gỗ sẽ được hòa tan vào rượu, làm tăng hàm lượng tannin tự nhiên có trong rượu vang. Điều này cũng góp phần vào sự phát triển phức tạp của hương vị và cấu trúc của rượu. Chất liệu gỗ được dùng để làm thùng ủ rượu vang thường là gỗ sồi, bởi nó có thể mang đến nhiều tầng hương vị, chẳng hạn như vani hay hương gỗ sồi. Quá trình này còn được gọi là “lão hóa trong thùng gỗ”, thường kéo dài từ một vài tháng đến vài năm, tùy thuộc vào loại rượu và loại thùng gỗ sử dụng.
6. Rượu vang loại nào có chứa nhiều tanin?
Như đã đề cập ở trên, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hàm lượng tanin có trong rượu vang. Chẳng hạn như giống nho, kỹ thuật làm vang, thời gian ủ rượu vang,… Trong thực tế, rượu vang đỏ có chứa hàm lượng tanin cao hơn so với rượu vang trắng. Điều này là bởi quá trình sản xuất vang đỏ không chỉ sử dụng nước ép nho mà còn có cả vỏ, hạt và thân nho. Các thành phần này càng nhiều thì rượu vang thành phẩm càng có thêm nhiều tanin.
Ngoài ra, các giống nho vỏ dày như: Cabernet Sauvignon, Petit Verdot, Syrah,… thường cung cấp nhiều tanin hơn trong quá trình ủ rượu. Chính vì vậy, những chai vang được làm từ các giống nho này sẽ có hàm lượng tanin cao hơn, đậm vị chát và cân bằng với các hương vị khác.
Những nhà làm vang đặc biệt yêu thích hợp chất tanin với vị chát và khô này. Bởi chúng không chỉ là yếu tố quyết định hương vị rượu vang mà còn là chất chống oxy hóa tự nhiên giúp đảm bảo chất lượng của rượu. Đây cũng chính là lý do mà một số dòng vang đỏ có thể lão hóa lên đến hàng chục năm.
=> Bạn có biết Wine tasting là gì không?
7. Những loại thực phẩm khác có chứa nhiều tanin
Ngoài rượu vang, hợp chất tanin còn được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, thức uống khác như:
- Lá trà (đặc biệt là trà đen)
- Sô cô la đen
- Quả óc chó, quả hạnh nhân và các loại hạt có vỏ
- Quế, định hương và các loại gia vị
- Quả lựu, mâm xôi, nho
- Quince
- Đậu đỏ
- Các loại hạt ngũ cốc
Như vậy ta đã cùng tìm hiểu tanin là gì, đặc điểm về hương vị của tanin trong rượu vang cũng như tác dụng của hợp chất này đối với hương vị và cấu trúc của rượu. Hy vọng bài viết đã cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích nhất. Đừng quên theo dõi WINE VN để biết thêm những kiến thức thú vị về thế giới rượu vang!
Một số kiến thức về rượu vang:
- Rượu không cồn ngon, đáng thưởng thức
- Sparkling Wine là gì? Những điều bạn có thể chưa biết
- Rượu chát là gì? Tổng hợp các loại vang chát ngon
- Prosecco là gì? Phân biệt rượu Prosecco và Champagne
- Champagne là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa của rượu Champagne
- Rượu vang tươi là gì? Tìm hiểu về lễ hội Beaujolais nổi tiếng
- Rượu vang cường hóa là gì? Các dòng vang tăng cường
- Port wine là gì? 4 dòng Port wine ngon nổi tiếng
- Rượu Sherry là gì? Phong cách của rượu nho sherry
- Fine wine là gì? Tìm hiểu về các dòng vang hảo hạng bật nhất
- Rượu Vermouth là gì? – Dòng rượu pha chế cocktail độc đáo
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
