Thuật ngữ Cru trong tiếng Pháp là “tăng trưởng”, nhấn mạnh đến sự phát triển của một vườn nho hoặc một nhóm vườn nho. Còn Grand cru được hiểu là “sự phát triển vượt bậc”, chỉ điểm các loại rượu ngon nhất tại Pháp. Chính vì thế, rượu vang Grand Cru luôn được đánh giá cao và luôn giữ vị thế hàng đầu trong thế giới rượu vang.
Cru là gì?
Cru là một thuật ngữ trong ngành rượu vang, dùng để chỉ các vườn nho, nhóm vườn nho hoặc làng sản xuất rượu có chất lượng vượt trội. Từ này xuất phát từ tiếng Pháp, mang ý nghĩa “tăng trưởng”, và được sử dụng trong hệ thống phân loại rượu vang Pháp để đánh giá chất lượng sản phẩm.
Khi một chai rượu mang nhãn Premier Cru, có nghĩa là vườn nho hoặc nhà máy rượu đó đã đạt được tiêu chuẩn cao về chất lượng. Trong khi đó, Grand Cru là “sự phát triển vượt bậc”, đại diện cho những vườn nho nổi tiếng, được công nhận vì khả năng sản xuất rượu vang tuyệt hảo.
Mặc dù “Cru” được sử dụng phổ biến trên toàn lãnh thổ Pháp, nhưng ý nghĩa của thuật ngữ này có thể khác nhau ở mỗi vùng rượu. Ngoài Pháp, khái niệm này cũng được áp dụng ở một số quốc gia khác như Đức và Ý, tuy nhiên có sự khác biệt trong cách hiểu và áp dụng.
Nguồn gốc và lịch sử của thuật ngữ ‘Cru’ trong rượu vang
Việc phân loại rượu vang đã xuất hiện từ thời Trung Cổ ở Burgundy, Pháp. Vào thời điểm đó, các tu sĩ Công giáo đã thực hiện những nghiên cứu tỉ mỉ về các vùng đất trồng nho và xác định những mảnh đất nào cho ra những trái nho có chất lượng tốt nhất và họ gọi những mảnh đất này là “cru”.
Ngày nay, việc xác định rượu vang “cru” được quy định bởi cơ quan AOC (Appellation d’Origine Contrôlée) của Pháp. Cơ quan này áp dụng hơn 363 tiêu chuẩn pháp lý cho các loại rượu và đồ uống có cồn. Tất cả mọi thứ từ sự phát triển của nho, quy trình pha trộn cho đến đóng chai đều phải đáp ứng những quy định nghiêm ngặt này để có thể được công nhận là rượu vang “cru”.
>> Tìm hiểu thêm:
Ý nghĩa của “Cru” trong rượu vang Pháp
Cru trong rượu vang Pháp được phân thành 4 cấp độ gồm: Grand Cru, Premier Cru, Village Wines, Bourgogne. Trong đó, phân hạng khắt khe, cao nhất là Grand Cru, tiếp đến là Premier Cru, Village Wines đứng vị trí thứ 3 và cuối cùng là Bourgogne.
Cru ở Burgundy
Tại Burgundy, thuật ngữ “cru” được sử dụng để chỉ các vườn nho chất lượng cao, được phân chia thành bốn cấp bậc chính dựa trên chất lượng sản phẩm. Hệ thống phân loại này có từ thế kỷ 12, khi các tu sĩ Cistercian và Benedictine bắt đầu ghi nhận các vườn nho nổi bật trong vùng.
- Grand Cru: Đây là cấp cao nhất trong hệ thống phân hạng Burgundy, với tổng cộng 33 vườn nho Grand Cru được công nhận, tập trung chủ yếu ở Chablis, Côte de Nuits và Côte de Beaune. Rượu vang từ các vườn nho này được coi là những chai rượu xuất sắc nhất, có giá trị và danh tiếng hàng đầu trong ngành rượu.
- Premier Cru: Đứng sau Grand Cru, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng cao. Rượu vang Premier Cru thường được sản xuất tại các khu vực như Côte de Nuits, Côte de Beaune và Chablis. Rượu vang Premier Cru có giá thành rẻ hơn Grand Cru nhưng thời gian lưu trữ ngắn hơn.
- Village Wines: Rượu vang từ các làng trong vùng Burgundy như Gevrey-Chambertin, Pommard, Volnay, mang hương vị đặc trưng của mỗi vùng. Đây là loại rượu phổ biến hơn nhưng vẫn có chất lượng tốt.
- Bourgogne: Đây là cấp thấp nhất trong hệ thống, thường là rượu vang được làm từ nho của nhiều khu vực khác nhau trong Burgundy, vì thế nó có giá thành thấp hơn.
Cru ở Bordeaux
Khác với Burgundy, rượu vang Bordeaux có một hệ thống phân loại nổi tiếng là Grand Cru Classé. Hệ thống này ra đời vào năm 1855 dưới thời Napoleon III, nhằm xác định những chai rượu vang tốt nhất, được xếp hạng từ 1 đến 5, với hạng 1 là cao nhất. Grand Cru Classé chủ yếu liên quan đến các lâu đài hoặc điền trang thay vì một vườn nho cụ thể.
Được áp dụng cho các lâu đài bên bờ trái sông Garonne, ở các vùng Médoc, Graves và Sauternes. Trong số này, các lâu đài được xếp hạng hạng nhất được gọi là Premier Cru, trong khi các hạng từ 2 đến 5 được gọi là Crus Classé.
Tại bờ phải, Pomerol không có hệ thống phân loại chính thức, nhưng Saint-Émilion- một khu vực gần Pomerol đã tự tạo ra hệ thống phân loại riêng, có hai hạng chính: Premier Grands Crus Classés (gồm 18 lâu đài) và Grands Crus Classés (gồm 64 lâu đài đánh giá). Ngoài ra, “St.-Émilion Grand Cru” là một nhãn hiệu dành cho rượu phải tuân thủ các tiêu chuẩn sản xuất cao, dù không liên kết với một khu đất hay lâu đài cụ thể nào.
Cru ở những vùng còn lại ở Pháp
Tại vùng Alsace, thuật ngữ “Grand Cru” được sử dụng tương tự như Burgundy, chỉ các vườn nho có chất lượng xuất sắc. Hiện có 51 vườn nho Alsace đạt phân hạng này, với 4 giống nho chính gồm Riesling, Gewürztraminer, Pinot Gris và Muscat. Rượu vang từ các vườn Grand Cru ở Alsace nổi bật nhờ hương vị phong phú và khả năng phản ánh rõ nét đặc điểm của từng khu vực canh tác.
Không xa vùng Burgundy là Beaujolais, nơi nổi tiếng với giống nho Gamay. Tại đây, thay vì phân hạng cho từng vườn nho, từ “Cru” chỉ định cho các ngôi làng sản xuất vang chất lượng cao, được gọi là “Cru Beaujolais.” Có 10 làng nổi tiếng trong vùng này, trong đó nổi tiếng là Morgon và Fleurie.
Tương tự, tại Champagne, các làng trong vùng cũng được phân loại thành Grand Cru và Premier Cru trong hệ thống gọi là “échelle des crus” (nấc thang phân hạng), được thiết lập để định giá nho dựa trên nguồn gốc của chúng.
Nho ở làng Grand Cru được ấn định giá trị 100%, Premier Cru nhận từ 90% đến 99%, và các làng còn lại từ 80% đến 89%. Ngày nay, Champagne có 17 làng Grand Cru như Aÿ, Bouzy, Cramant, và Oger – nổi tiếng với chất lượng nho hàng đầu cho các loại rượu vang sủi bọt hảo hạng.
Cru trong rượu vang Đức và Ý
Trong ngành rượu vang, Đức và Ý có những hệ thống phân loại riêng để đánh giá các vùng trồng nho chất lượng cao. Mỗi quốc gia đều có cách tiếp cận độc đáo, phản ánh đặc trưng vùng miền trong từng loại rượu.
Cru trong rượu vang Đức
Hệ thống phân loại vườn nho của Verband Deutscher Prädikatsweingüter (VDP) thuộc rượu vang Đức được chia thành các cấp độ sau:
- Grosse Lage: Cấp độ cao nhất, tương đương với Grand Cru, dành cho những vườn nho xuất sắc nhất với tiêu chuẩn sản xuất khắt khe. Các loại rượu có nhãn Grosses Gewachs (GG) đều phải là vang ít ngọt.
- Erste Lage: tương đương với Premier Cru ở Burgundy, dành cho các vườn nho có chất lượng cao nhưng không đạt đến mức độ của Grosse Lage.
- Ortswein: Rượu vang sản xuất từ nho trồng trong một làng cụ thể, thể hiện rõ nét đặc trưng làng đó.
- Gutswein: Cấp độ cơ bản nhất, chỉ định cho các loại rượu vang làm từ nho trồng trong một khu vực.
Cru trong rượu vang Ý
Thuật ngữ Cru tại Ý chủ yếu bắt nguồn từ các vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng như Piedmont và Sicily, nơi có những khu vực trồng nho chất lượng cao.
Ở Piedmont, các Cru được phân loại dựa trên vị trí địa lý và đặc điểm đất đai. Hai Cru nổi tiếng nhất ở vùng này là Barolo và Barbaresco, nơi chủ yếu trồng giống nho Nebbiolo, được biết đến như “Vua của rượu vang Ý”.
Trong khi đó, tại Sicily, vùng Etna DOC đang trong quá trình thiết lập các Cru mới. Các nhà sản xuất đang nghiên cứu ảnh hưởng từ dòng dung nham cổ và những biến đổi về độ cao địa lý để xác định các khu vực trồng nho chất lượng. Mặc dù có sự phát triển trong sản xuất rượu vang gần đây, việc phân loại chính thức cho các Cru vẫn đang trong giai đoạn xem xét và chưa hoàn thiện.
=> Tìm hiểu thêm về loại rượu vang Ý:
Wine VN cung cấp rượu vang Grand Cru chính hãng
Wine VN là điểm đến lý tưởng cho những tín đồ yêu thích rượu vang cao cấp. Chúng tôi tự hào mang đến hơn 3.000 dòng rượu vang và rượu mạnh nhập khẩu từ các thương hiệu hàng đầu thế giới, cam kết mang đến cho khách hàng những trải nghiệm hương vị tuyệt vời.
Đặc biệt, chúng tôi còn cung cấp các dòng rượu Grand Cru chính hãng, dễ dàng lựa chọn những chai rượu đẳng cấp với mức giá ưu đãi. Hãy đến với Wine VN để khám phá và chọn cho mình những chai rượu Grand Cru ngon nhất!
Các câu hỏi thường gặp
1. Rượu vang “Cru” có dễ uống cho người mới không?
Rượu vang “Cru” thường có hương vị độc đáo nhưng không phải loại nào cũng dễ uống cho người mới. Vì vậy, lựa chọn rượu Cru có độ ngọt và độ axit thấp như Gustave Lorentz Riesling hoặc Chablis phù hợp hơn cho người mới bắt đầu.
2. Premier Cru Classé có ý nghĩa gì trong rượu vang Bordeaux?
Premier Cru Classé là một danh hiệu cao cấp trong hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux, đặc biệt là ở vùng Médoc và Saint-Émilion. Trong phân loại này, “Premier Cru Classé” (hoặc “First Growth”) chỉ những nhà sản xuất rượu vang hàng đầu, được công nhận vì chất lượng vượt trội và lịch sử lâu dài trong ngành sản xuất rượu vang. Danh hiệu này thể hiện mức độ uy tín cao, chỉ các chai rượu từ những vườn nho xuất sắc, có khả năng lưu trữ lâu dài và phát triển hương vị phức hợp qua thời gian.
3. “Cru” trong rượu vang Burgundy khác gì với Bordeaux?
“Cru” ở Burgundy thường chỉ các vườn nho cụ thể, được xác định bởi vị trí địa lý. Ngược lại, Bordeaux phân loại theo hệ thống Grand Cru Classé, tập trung vào danh tiếng của nhà sản xuất hơn.
4. Tại sao rượu vang Cru thường có giá cao hơn?
Vì Rượu vang Cru được sản xuất từ những vườn nho tốt nhất, có kỹ thuật sản xuất tỉ mỉ, và thường có nguồn cung hạn chế. Thêm vào đó, uy tín và thương hiệu lâu dài của các nhà sản xuất rượu Cru cũng góp phần làm tăng giá trị của chúng.
5. Có cần thiết phải chú ý đến Cru khi mua rượu không?
Việc chú ý đến Cru khi mua rượu vang là khá quan trọng, đặc biệt nếu bạn tìm kiếm những chai rượu chất lượng cao và có khả năng lưu trữ lâu dài.
>>> Tìm hiểu thêm các kiến thức về rượu vang:
- Rượu vang là gì
- Các loại rượu vang
- Những thuật ngữ rượu vang
- Rượu vang bao nhiêu độ
- Quy trình sản xuất rượu vang
- Các giống nho làm rượu vang
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
