“Rượu vang có vị gì?” – Chúng tôi biết rằng đây chắc chắn sẽ là câu hỏi mà bất cứ người mới làm quen với vang đều thắc mắc. Mỗi dòng rượu vang sẽ có hương vị đặc trưng khác nhau. Trong từng chai vang sẽ có sự đa dạng, phức tạp của nhiều tầng vị hợp thành. Nghe có vẻ khá phức tạp nhưng mọi thứ sẽ trở nên đơn giản hơn khi bạn đọc xong bài viết dưới đây của Wine VN.
1. Rượu vang có vị gì?
Rượu vang là thức uống có cồn có hương vị phong phú và phức hợp, gồm 3 vị rõ ràng là vị ngọt, chua (axit), chát (tannin) làm tăng thêm sự phức tạp cho vòm miệng.
Vị ngọt: Rượu vang có thể ngọt, hơi ngọt hoặc khô (không ngọt). Vị ngọt này của rượu thường đến từ lượng đường còn sót lại sau quá trình lên men. Các loại rượu vang sẽ có độ ngọt khác nhau, từ ngọt thanh nhẹ nhàng đến vị đậm đà.
=> Có thể bạn quan tâm: Dry wine là gì
Vị chua (axit): Đối với rượu vang có độ axit cao sẽ có vị chua, giòn. Trong khi những loại rượu có độ axit thấp sẽ có cảm giác đậm đà và tròn trịa hơn. Vị chua trong rượu có thể cân bằng với vị ngọt tạo nên sự tươi mát khi thưởng thức.
Vị chát (tannin): Vị chát trong rượu vang là do chất tannin – một hợp chất polyphenolic có trong vỏ nho và hạt nho. Tannin thường có trong rượu vang đỏ, tạo thêm vị đắng, chát và là một phần tạo nên cấu trúc của rượu.
Bên cạnh 3 vị cơ bản, đặc trưng trên, rượu vang còn có thể có nhiều hương vị khác như hương trái cây, hương hoa, hương gia vị, hương gỗ sồi,… Những hương vị này phụ thuộc vào giống nho, thổ nhưỡng, khí hậu của vùng trồng nho và phương pháp sản xuất.
2. Hương vị của rượu vang tới từ đâu?
Hương vị của rượu vang tới từ những hợp chất tạo mùi thơm, stereoisomers (các đồng phân hóa học), được giải phóng thông qua quá trình lên men rượu.
Bởi vậy, khi bạn ngửi vang, rượu sẽ bay hơi (trong không khí) và mang các hợp chất thơm nhẹ hơn không khí này vào mũi của bạn. Mỗi loại rượu có chứa hàng trăm các hợp chất tạo mùi hương khác nhau. Chúng đều có tác động và ảnh hưởng đáng kể tới hương vị của rượu.
Với mỗi một loại đồng phân hóa học, não của từng cá thể con người sẽ có cách nhận biết khác nhau. Chẳng hạn: Hương vị vải trong Gewurztraminer cũng có thể đem lại mùi hoa hồng cho người thưởng thức.
=> Tìm hiểu thêm về: Quy trình sản xuất rượu vang
3. Các tầng vị của rượu vang
3.1. Hương chính: Từ giống nho làm rượu
Đây là những hương vị cơ bản nhất của rượu vang, được hình thành từ chính loại nho làm rượu. Tùy vào từng loại nho, hương vị này có thể là trái cây đỏ (nho, dâu tây, mận,…), trái cây trắng (táo, lê, cam quýt,…), hoa (hoa lan, hoa nhài,…), hay thảo mộc (cam thảo, húng quế, bạc hà,…).
=> Xem thêm: Các giống nho làm rượu vang
3.2. Hương thứ cấp: Từ quá trình lên men
Trong quá trình lên men rượu, men sẽ chuyển hóa đường trong nước nho thành cồn và các hợp chất khác, tạo nên những hương vị mới cho rượu vang. Những hương vị này thường là hương bánh mì, kem, bơ, nấm, mật ong, hay gia vị (tiêu đen, quế hồi,…).
3.3. Hương bậc 3: Từ quá trình lão hóa rượu
Quá trình oxy hóa, từ một lượng nhỏ tiếp xúc với không khí qua nút chai và trực tiếp từ thùng gỗ vì hầu hết vang được ủ trong thùng gỗ sồi hoặc các thùng chứa khác trong một khoảng thời gian nhất định. Quá trình lão hóa này giúp rượu vang phát triển thêm những hương vị phức tạp và tinh tế hơn hương gỗ sồi, thuốc lá, da thuộc, hay nấm truffle.
Ví dụ trong rượu vang đỏ, trái cây chín đỏ bắt đầu chuyển thành trái cây hầm hoặc sấy khô như nho khô hoặc sung. Hương bậc ba sẽ là thuốc lá, đất và nấm cũng sẽ xuất hiện.
Một số bài về thưởng thức rượu vang:
- Cách uống rượu vang
- Có nên uống rượu vang với đá không
- Nhạc uống rượu vang
- Uống rượu vang ăn với gì
- Rượu vang trắng ăn với gì
- Vang đỏ ăn với gì
4. Hương vị đặc trưng của từng loại rượu vang
4.1. Hương vị của rượu vang đỏ
Đầu tiên, rõ ràng hương vị trái cây sẽ là điều chúng ta dễ dàng có thể cảm nhận khi thưởng thức một ly rượu vang đỏ.
Mùi trái cây trong vang đỏ có thể được chia thành 2 loại khác nhau: Mùi vị trái cây đỏ và mùi vị trái cây đen. Việc phân loại này có thể khiến bạn dễ dàng nhận biết sự khác nhau giữa 2 loại rượu vang đỏ.
Mỗi loại rượu vang lại ẩn chứa trong đó một phức hợp các loại hương vị khác nhau.
Chẳng hạn, Pinot Noir thường đem lại hương vị của một phổ rộng các loại trái cây đỏ khi thưởng thức, dẫn ta từ mùi vị giống trái nam việt quất, biến đổi sang hương thơm của quả anh đào đen, và cuối cùng là hương vị ngọt ngào của quả mâm xôi.
Các loại vang đỏ thuộc nhóm trái cây đen thường có hương vị đậm hơn hẳn, chẳng hạn như Cabernet Sauvignon và Syrah. Tất nhiên, kiểu gì cũng sẽ có những trường hợp ngoại lệ, nhưng những quy tắc kể trên là đúng đối với số đông các loại rượu vang đỏ hiện nay.
4.2. Hương vị của rượu vang trắng
Rượu vang trắng được chia ra làm 2 phân loại chính dựa trên hương vị mà nó có thể đem lại: Tree-fruits (cây ăn quả) và citrus fruits (các loại quả có múi).
Càng thưởng thức vang trắng lâu năm, bạn càng có đủ khả năng để có thể đoán: Giống nho trong ly rượu này được trồng ở khu vực nào trên thế giới?
Ví dụ, loại vang Chenin Blanc từ Nam Phi sẽ đem đến cho bạn mùi hương của trái đào và chanh. Trong khi đó, Chenin Blanc từ thung lũng Loire (Pháp) lại có hương vị rõ nét của táo xanh và chanh. Sự khác biệt này tới từ khí hậu của vùng trồng nho.
Một lời khuyên của chúng tôi dành cho bạn trong quá trình thưởng thức vang trắng, đó chính là: Hãy tập trung vào hương vị của trái cây có trong rượu, rồi bạn sẽ thấy được cả “độ chín” của thức quả đó sau khi lên men.
4.3. Hương vị của rượu vang hồng
Rượu vang hồng là sự kết hợp giữa sự tươi mới của rượu vang trắng và cấu trúc đậm đà của rượu vang đỏ. Hương vị cụ thể của rượu vang hồng có thể thay đổi nhiều tùy theo từng loại nho, quy trình sản xuất rượu và vùng trồng. Vang hồng của Pháp, đặc biệt là từ Provence, thường nhẹ nhàng, khô và thanh lịch với màu nhạt. Trong khi đó, rượu vang hồng từ các vùng như Tây Ban Nha hoặc California có thể đậm đà hơn với nhiều hương trái cây.
4.4. Hương vị của rượu vang sủi
Hương vị các dòng rượu vang sủi được hình thành từ quá trình lên men 2 lần tạo ra các bọt khí đặc trưng với đặc trưng là hương trái cây, hoa, bánh mì nướng và men bia. Điểm đặc biệt của vang nổ là độ chua cao, nhưng vẫn cân bằng được với độ ngọt, tạo ra cảm giác sảng khoái khi thưởng thức.
Những loại vang sủi nổi tiếng nhất như Champagne từ Pháp thường mang hương vị phức tạp và tinh tế sâu sắc, trong khi Prosecco từ Ý thường có hương vị trái cây tươi mát và nhẹ nhàng hơn.
Trên đây là những chia sẻ của Wine VN về cách nhận biết hương vị trong rượu vang. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết! Chúc bạn có những trải nghiệm thú vị và trọn vẹn khi thưởng thức rượu vang trong bữa ăn của mình.
Tìm hiểu thêm về rượu vang:
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
