Trong ngành rượu vang và rượu mạnh chuyên nghiệp, kiến thức chuẩn mực và khả năng đánh giá rượu một cách khoa học là yếu tố không thể thiếu. Đó cũng chính là lý do vì sao WSET (Wine & Spirit Education Trust) – hệ thống chứng chỉ đào tạo rượu uy tín toàn cầu – đã trở thành tiêu chuẩn vàng cho những ai muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này.
WSET là gì?
WSET (Wine & Spirit Education Trust) là một tổ chức giáo dục uy tín toàn cầu, chuyên cung cấp các chương trình đào tạo và chứng chỉ chuyên sâu về rượu vang, rượu mạnh và sake. Được thành lập từ năm 1969 tại London, Anh Quốc, WSET hiện có mặt tại hơn 70 quốc gia và được công nhận là chuẩn mực đào tạo nghề rượu dành cho cả người mới bắt đầu lẫn các chuyên gia trong ngành.
Các khóa học của WSET tập trung vào:
- Kiến thức nền tảng và chuyên sâu về rượu vang, rượu mạnh.
- Kỹ năng nếm thử rượu chuyên nghiệp (wine tasting)
- Kiến thức về thổ nhưỡng, khí hậu, giống nho, vùng sản xuất (viticulture & wine regions)
- Kỹ thuật phối hợp rượu và ẩm thực (food & wine pairing)
- Kiến thức về kinh doanh rượu, phân phối và xuất nhập khẩu.
WSET được xem là hệ thống đào tạo tiêu chuẩn quốc tế dành cho:
- Nhân sự trong ngành rượu: nhà nhập khẩu, nhà phân phối, nhân viên nhà hàng – khách sạn, sommelier, wine advisor.
- Người yêu rượu muốn hiểu sâu và thưởng thức đúng cách.
- Người chuẩn bị thi chứng chỉ quốc tế để làm việc trong môi trường cao cấp.
=> Khám phá thêm tên các loại rượu và nguồn gốc của rượu
Các cấp độ chứng chỉ WSET
Chứng chỉ WSET được thiết kế theo hệ thống đào tạo chuyên sâu với 4 cấp độ từ cơ bản đến nâng cao. Mỗi cấp độ phù hợp với trình độ kiến thức, kinh nghiệm và định hướng nghề nghiệp khác nhau trong lĩnh vực rượu vang, rượu mạnh và sake. Dưới đây là tổng quan về từng cấp độ để bạn lựa chọn chương trình học phù hợp:
1. WSET Level 1 Award in Wines
WSET Level 1 Award in Wines là chứng chỉ cơ bản nhất trong hệ thống đào tạo của Wine & Spirit Education Trust, được thiết kế dành riêng cho những ai bắt đầu hành trình tìm hiểu về rượu vang. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người chưa có kiến thức nền hoặc những ai đang làm trong lĩnh vực nhà hàng – khách sạn, cần hiểu rượu để phục vụ khách chuyên nghiệp hơn.
Khóa học WSET Level 1 được xây dựng theo cấu trúc đơn giản, súc tích, giúp học viên nắm vững các nội dung cốt lõi sau:
- Giới thiệu cơ bản về các loại rượu vang phổ biến: Phân biệt rượu vang đỏ, trắng, hồng (rosé), rượu vang sủi (sparkling), rượu vang tăng cường (fortified)…
- Tổng quan quy trình sản xuất rượu vang: Từ trồng nho, thu hoạch, lên men đến đóng chai.
- Kỹ năng nếm thử rượu chuẩn WSET (Systematic Approach to Tasting – SAT): Hướng dẫn đánh giá màu sắc, hương thơm và vị rượu theo tiêu chí quốc tế.
- Cách bảo quản và phục vụ rượu vang: Nhiệt độ lý tưởng, cách mở rượu vang và rót rượu vang đúng chuẩn.
- Nguyên tắc kết hợp rượu và món ăn (Food & Wine Pairing): Hiểu sự tương tác giữa vị rượu và thực phẩm để tư vấn thực đơn hiệu quả hơn.
Thời lượng học và hình thức thi
- Khóa học WSET Level 1 thường diễn ra trong 1 ngày (hoặc chia thành 2 buổi), rất phù hợp với người bận rộn hoặc mới bắt đầu.
- Thi cuối khóa: 1 bài trắc nghiệm gồm 30 câu, thực hiện trực tiếp hoặc online, chỉ cần đạt 70% số điểm là đậu.
- Ngôn ngữ: tiếng Anh hoặc tiếng Việt (tùy trung tâm đào tạo).
Đối tượng nên học: Người mới bắt đầu, nhân viên F&B, nhà hàng – khách sạn
2. WSET Level 2 Award in Wines
WSET Level 2 Award in Wines là cấp độ nâng cao trong hệ thống đào tạo của Wine & Spirit Education Trust (WSET), được thiết kế dành cho những ai đã có kiến thức nền tảng và muốn hiểu sâu hơn về giống nho, vùng sản xuất và phong cách rượu vang trên toàn thế giới. Đây là một trong những chứng chỉ phổ biến nhất trong ngành, được công nhận rộng rãi bởi các nhà tuyển dụng trong lĩnh vực rượu, F&B và hospitality.
Khác với Level 1 thiên về nhập môn, WSET Level 2 cung cấp nền tảng học thuật và thực tiễn chuyên sâu hơn, bao gồm:
- Giới thiệu và phân tích hơn 20 giống nho chính trên thế giới: Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Syrah, Riesling…
- Tổng quan các vùng sản xuất rượu vang quan trọng: Vang Bordeaux, Burgundy, Champagne (Pháp), Tuscany (Ý), Rioja (Tây Ban Nha), California, Chile, Úc, Nam Phi…
- Yếu tố ảnh hưởng đến phong cách và chất lượng rượu: Khí hậu, thổ nhưỡng, kỹ thuật canh tác và phương pháp/quá trình lên men rượu vang – ủ rượu
- Phân biệt các loại rượu vang: Vang đỏ, vang trắng, vang sủi, vang hồng, vang tăng cường.
- Kỹ năng nếm thử rượu theo phương pháp chuẩn WSET (SAT – Systematic Approach to Tasting) ở cấp độ trung cấp
- Cách đọc nhãn chai, đánh giá chất lượng, tư vấn lựa chọn rượu theo mục đích sử dụng.
Thời lượng: Tùy trung tâm, thường kéo dài trong 3–4 buổi (hoặc chương trình học online linh hoạt)
Thi cuối khóa: Trắc nghiệm gồm 50 câu hỏi, làm trong 60 phút, đạt từ 55% trở lên để được cấp chứng chỉ
Tài liệu học: Sách hướng dẫn chính thức từ WSET, có thể lựa chọn ngôn ngữ tiếng Anh hoặc tiếng Việt
3. WSET Level 3 Award in Wines
WSET Level 3 Award in Wines là chứng chỉ nâng cao được thiết kế cho những người đã có kiến thức vững về rượu vang và mong muốn nắm bắt chuyên sâu về sản xuất, đánh giá chất lượng và phân tích rượu một cách chuyên nghiệp. Đây là cấp độ quan trọng đối với những ai đang làm việc trong ngành rượu hoặc hướng đến các vị trí như wine consultant, sommelier, chuyên gia nhập khẩu hoặc giảng viên.
Khóa học WSET Level 3 đi sâu vào các yếu tố kỹ thuật và đánh giá cảm quan, giúp học viên xây dựng khả năng thẩm định rượu và hiểu rõ mối liên hệ giữa quy trình sản xuất và chất lượng cuối cùng trong ly rượu.
Nội dung trọng tâm bao gồm:
- Chi tiết về quy trình sản xuất rượu vang
- Phân tích chuyên sâu các vùng rượu vang toàn cầu: Bao gồm cả Old World (Pháp, Ý, Đức…) và New World (Chile, Mỹ, Úc, Nam Phi…).
- Đánh giá các yếu tố cấu trúc rượu: Độ chua, độ ngọt, tannin, cường độ hương, độ dài hậu vị, tiềm năng trưởng thành.
- Viết tasting note chuyên nghiệp theo chuẩn WSET SAT cấp độ 3.
- Xác định chất lượng, giá trị thương mại và phong cách rượu.
- Đọc và phân tích nhãn chai, tiêu chuẩn phân loại rượu các nước.
Thời lượng học: 6 đến 10 buổi tùy trung tâm hoặc theo chương trình học online chuyên sâu
Hình thức thi:
- Phần 1: Trắc nghiệm 50 câu
- Phần 2: Tự luận viết ngắn (Short Written Answer)
- Phần 3: Blind tasting 2 mẫu rượu (nếm rượu mù và viết tasting note theo chuẩn)
Tổng thời gian thi: khoảng 2 tiếng 30 phút. Người học cần chuẩn bị kỹ, đặc biệt ở phần viết phân tích cảm quan (tasting).
4. WSET Level 4 Award in Wines
WSET Level 4 Award in Wines, thường được gọi là WSET Diploma, là cấp độ cao nhất trong hệ thống đào tạo của Wine & Spirit Education Trust. Đây là một trong những chứng chỉ danh giá và uy tín bậc nhất trong ngành rượu toàn cầu, được xem là bước đệm quan trọng để tiến tới danh hiệu Master of Wine – học vị cao quý nhất trong giới chuyên môn.
Khóa học được chia thành 6 mô-đun (units), mỗi mô-đun tập trung vào một khía cạnh chuyên sâu trong ngành rượu:
- Unit 1: Wine Production – Kiến thức chuyên sâu về trồng nho, sản xuất và công nghệ làm rượu
- Unit 2: Wine Business – Quản trị kinh doanh rượu, thị trường toàn cầu, chiến lược thương hiệu
- Unit 3: Wines of the World – Phân tích kỹ lưỡng các vùng rượu vang trên toàn thế giới
- Unit 4: Sparkling Wines – Phân loại, sản xuất và đánh giá rượu vang sủi
- Unit 5: Fortified Wines – Kiến thức chuyên biệt về rượu tăng cường như Port, Sherry, Madeira
- Unit 6: Independent Research Assignment – Bài nghiên cứu độc lập chuyên đề, đánh giá năng lực nghiên cứu và trình bày lập luận học thuật.
Thời gian học: Từ 18–24 tháng tùy trung tâm và lộ trình cá nhân.
Hình thức đánh giá: Gồm trắc nghiệm, viết luận, phân tích case study, blind tasting nâng cao (nếm rượu mù), bài tiểu luận nghiên cứu (research assignment).
Ngôn ngữ học: Tiếng Anh.
Giảng viên: Phải là WSET Certified Educators hoặc Diploma graduates.
=> Tìm hiểu thêm: Rượu vang là gì – Thuật ngữ rượu vang
Học để thi chứng chỉ WSET ở đâu?
Nếu bạn đang có nhu cầu học để lấy chứng chỉ WSET một cách bài bản và được công nhận quốc tế, điều quan trọng là lựa chọn đúng trung tâm đào tạo đạt chuẩn do WSET cấp phép – gọi là Approved Programme Providers (APPs). Các đơn vị này được WSET kiểm định về chất lượng giảng viên, nội dung giảng dạy, cơ sở vật chất và quy trình tổ chức thi.
Tại Việt Nam, bạn có thể học WSET tại một số đơn vị uy tín như The Warehouse Vietnam, Sommelier School Vietnam, Wine & Spirit Education Providers.
Các câu hỏi thường về WSET
Tại sao nên học WSET nếu bạn làm việc trong ngành rượu?
Nếu bạn đang hoạt động trong lĩnh vực nhập khẩu, phân phối, kinh doanh, tư vấn hoặc phục vụ rượu vang – rượu mạnh, thì WSET chính là hệ thống đào tạo tiêu chuẩn quốc tế giúp bạn có nền tảng kiến thức vững chắc, kỹ năng nếm rượu chuyên nghiệp và khả năng giao tiếp kỹ thuật với khách hàng, đối tác nước ngoài. Chứng chỉ WSET không chỉ giúp bạn nâng cao chuyên môn và sự tự tin, mà còn mở ra cơ hội phát triển nghề nghiệp trong môi trường quốc tế, từ nhà hàng cao cấp đến tập đoàn rượu lớn.
Chứng chỉ WSET có giá trị bao lâu?
Các chứng chỉ WSET không có thời hạn sử dụng. Khi bạn hoàn thành một cấp độ và vượt qua kỳ thi, bạn sẽ nhận được chứng chỉ quốc tế do WSET Global (Anh Quốc) cấp, có giá trị vĩnh viễn trên toàn cầu. Tuy nhiên, để duy trì kiến thức và kỹ năng nếm rượu, bạn nên tiếp tục rèn luyện thực hành tasting hoặc nâng cấp lên các cấp độ cao hơn như WSET Level 3 hoặc Diploma – Level 4.
WSET Level 3 là gì và ai nên học?
WSET Level 3 Award in Wines là chứng chỉ chuyên sâu, phù hợp với những ai đã có kiến thức nền vững vàng (đã học Level 2 hoặc tương đương) và muốn đi sâu vào phân tích rượu, vùng sản xuất, chất lượng và cấu trúc rượu vang. Đây là cấp độ thường được yêu cầu nếu bạn muốn làm việc tại các vị trí như: sommelier chuyên nghiệp, giảng viên rượu, wine consultant, giám đốc thương hiệu rượu. WSET Level 3 cũng là bước đệm bắt buộc nếu bạn có kế hoạch học tiếp lên WSET Level 4 Diploma.
Học WSET có cần biết tiếng Anh không?
Không bắt buộc. Tại Việt Nam, nhiều trung tâm đào tạo đã cung cấp khóa học WSET bằng tiếng Việt, đặc biệt là ở Level 1 và Level 2. Giáo trình, slide, bài kiểm tra… đều được Việt hóa chuẩn theo khung WSET Global. Tuy nhiên, nếu bạn muốn học WSET Level 3 trở lên, hoặc hướng đến làm việc quốc tế, thì trình độ tiếng Anh ở mức đọc hiểu và viết chuyên môn sẽ rất hữu ích – nhất là trong phần viết tasting note và luận tự luận.
Học WSET mất bao lâu?
Thời gian học WSET tùy cấp độ: Level 1 chỉ mất khoảng 1 ngày (hoặc 2 buổi ngắn), Level 2 kéo dài 3–4 buổi, Level 3 từ 6–10 buổi với khối lượng kiến thức và phần thi tasting nâng cao, còn Level 4 (Diploma) chuyên sâu nhất, thường kéo dài 18–24 tháng để hoàn thành đầy đủ các mô-đun và bài nghiên cứu.
Học WSET có khó không?
WSET được thiết kế theo cấp độ, trong đó Level 1 và Level 2 khá dễ tiếp cận, phù hợp cho người mới bắt đầu. Tuy nhiên, từ Level 3 trở đi, chương trình đòi hỏi kiến thức nền vững chắc, kỹ năng nếm thử chuẩn quốc tế và khả năng tiếng Anh để hoàn thành phần tự luận và tasting note. Vì vậy, độ khó sẽ tăng dần theo cấp độ, đặc biệt ở Level 3 và Diploma (Level 4).
Học phí WSET khoảng bao nhiêu?
Chi phí học WSET phụ thuộc vào cấp độ và trung tâm đào tạo. Tại Việt Nam, Level 1 thường từ 4–6 triệu đồng, Level 2 dao động 10–15 triệu đồng, Level 3 khoảng 25–40 triệu đồng. Riêng Level 4 Diploma có thể kéo dài 2 năm với chi phí lên đến hàng trăm triệu đồng do tính chuyên sâu và yêu cầu giảng dạy quốc tế.
WSET khác gì với Sommelier Diploma?
WSET thiên về học thuật, tập trung vào kiến thức lý thuyết, vùng rượu, giống nho, kỹ thuật nếm thử và phân tích rượu theo phương pháp khoa học. Trong khi đó, Sommelier Diploma chú trọng nhiều đến kỹ năng phục vụ rượu trong nhà hàng, kỹ năng thực hành và dịch vụ khách hàng. Do đó, WSET phù hợp cho cả người yêu rượu và nhân sự ngành nhập khẩu, phân phối, còn Sommelier Diploma phù hợp hơn với người làm việc trực tiếp trong F&B và fine dining.
Dù bạn là người mới bắt đầu tiếp cận với rượu vang hay đã có kinh nghiệm thực tiễn trong ngành, WSET là một hệ thống đào tạo toàn diện, chuẩn quốc tế, giúp bạn xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc và phát triển kỹ năng đánh giá rượu một cách chuyên nghiệp. Việc sở hữu chứng chỉ WSET không chỉ là một bước tiến trong học thuật, mà còn là lợi thế lớn trong công việc, kinh doanh và phát triển thương hiệu cá nhân trong thế giới rượu vang ngày càng cạnh tranh.
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
