Wine Tasting Wine tasting là nghệ thuật thưởng thức và đánh giá rượu vang thông qua các giác quan như thị giác, khứu giác và vị giác. Đây là một hành trình khám phá sự khác biệt về giống nho, vùng trồng, kỹ thuật ủ và phong cách làm rượu. Một buổi tasting đúng chuẩn giúp bạn hiểu rõ cấu trúc, hương vị và giá trị thực sự của mỗi chai vang.
1. Wine Tasting là gì?
Wine Tasting hay còn gọi là nếm thử rượu vang, là một nghệ thuật thưởng thức rượu vang bằng cách sử dụng các giác quan: thị giác, khứu giác và vị giác. Đây là một trải nghiệm thú vị giúp bạn khám phá hương vị đa dạng của các loại rượu vang, đồng thời hiểu thêm về nguồn gốc, nét đặc trưng trong quy trình sản xuất cũng như câu chuyện ẩn sau mỗi chai rượu.
2. Wine Tasting nên được tổ chức vào thời điểm nào?
Việc lựa chọn thời điểm phù hợp để tổ chức Wine Tasting đóng vai trò vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý về thời điểm thích hợp để tổ chức họat động này:
- Ra mắt sản phẩm mới: Đây là cơ hội tốt để tổ chức Wine Tasting và giới thiệu các sản phẩm mới. Đồng thời tạo điều kiện để người tiêu dùng tìm hiểu về lịch sử, quy trình sản xuất và câu chuyện đằng sau mỗi chai vang.
- Nhà phân phối rượu nhập hàng mới: Tổ chức Wine Tasting cũng là một cách để các nhà phân phối quảng cáo, giới thiệu sản phẩm mới đến người tiêu dùng.
- Ngày kỉ niệm hoặc hoặc sự kiện quan trọng trong ngành rượu vang: Các buổi Wine Tasting được tổ chức trong thời điểm này thường có chủ đề cụ thể và diễn giả chuyên nghiệp chia sẻ kiến thức về giống nho, chuyên gia rượu vang,…
- Lễ hội về rượu vang: Đây là cơ hội tuyệt vời để những người tham gia có thể thưởng thức hàng trăm loại vang khác nhau từ khắp nơi trên thế giới cũng như mở rộng kiến thức về rượu vang.
=> Tham khảo thêm: Các bước tổ chức tiệc rượu vang
3. Quy trình Wine Tasting gồm bao nhiêu bước?
Để nâng tầm trải nghiệm và tận hưởng trọn vẹn hương vị đặc trưng và tinh tế của từng loại rượu vang, bạn cần nắm chắc 6 bước trong quy trình Wine Tasting chuyên nghiệp sau đây:
Bước 1: Quan sát
Quan sát là bước đầu tiên cũng là bước quan trọng nhất trong quy trình Wine Tasting. Trước tiên, bạn hãy quan sát màu sắc và độ trong của rượu bằng cách nghiêng ly sang một bên và chú ý đến sự thay đổi màu rượu khi chuyển từ vị trí trung tâm sang thành ly dưới ánh sáng tự nhiên. Các yếu tố quan sát sau đây có thể giúp bạn phân tích được nhiều đặc tính của rượu:
- Màu sắc: Yếu tố này có thể gợi ý về loại rượu được sử dụng (rượu vang đỏ, vang trắng, vang hồng, vang nổ), độ tuổi của rượu và thậm chí cả kỹ thuật sản xuất rượu. Đánh giá ban đầu này sẽ giúp người nếm thử dự đoán mùi thơm và hương vị, là bước tạo ấn tượng để họ đánh giá tổng thể với điểm số cao. Bạn có thể xem thêm màu rượu vang để hiểu thêm về màu sắc dòng rượu này.
- Độ trong: Quan sát độ tinh khiết, chất lượng của rượu cũng như mức độ xử lý và lọc của rượu. Hiện tượng vẩn đục hoặc cặn có thể từ các vấn đề lọc hoặc lão hóa không đủ, có khả năng ảnh hưởng đến cả sự hấp dẫn thị giác và trải nghiệm hương vị đặc trưng.
- Độ nhớt: Rượu vang trong ly sóng sánh, lỏng hay đặc có thể kết luận nồng độ hay lượng đường của rượu. Vang có độ nhớt nổi rõ hơn và di chuyển chậm thường có nồng độ cồn cao hơn và có thể nhiều glycerol hơn, điều này có thể ảnh hưởng đến kết cấu và cảm giác ngon miệng của rượu.
Bước 2: Lắc rượu
Lắc rượu vang là bước quan trọng trong quy trình Wine Tasting, đóng vai trò như chìa khóa mở ra cánh cửa hương vị của từng loại vang. Kỹ thuật tưởng chừng đơn giản này lại ẩn chứa nhiều bí quyết thú vị giúp bạn khám phá trọn vẹn tinh hoa của rượu vang.
Để rượu vang không bị rơi đổ khi lắc, bạn cần đặt ngón trỏ và ngón cái vào giữa chân ly và đế ly. Sau đó lắc nhẹ ly theo chiều kim đồng hồ để các phân tử hương thơm trong rượu sẽ được giải phóng và hòa quyện với không khí. Từ đó cảm nhận được rõ nét mùi thơm của rượu vang.
Ngoài ra, bạn cũng có thể đánh giá về độ sánh, độ đậm đà của rượu bằng cách quan sát quan sát “chân rượu” – những vệt rượu chảy xuống thành ly khi lắc. Chân rượu dài và chảy chậm là dấu hiệu của rượu vang có độ sánh cao, thường là vang đỏ đậm đà hoặc vang ngọt.
Bước 3: Ngửi rượu
Ngửi là bước thứ ba trong quy trình Wine Tasting, đóng vai trò then chốt giúp người thưởng thức cảm nhận trọn vẹn mọi tầng hương thơm ẩn sâu trong loại thức uống đặc biệt này.
Để bắt đầu, bạn nên xoay nhẹ ly rượu để khuyếch tán hương thơm, sau đó từ từ đưa ly lên mũi, giữ ly rượu cách mũi vài centimet. Hít vào một cách nhẹ nhàng và tập trung vào từng nốt hương, cố gắng ghi nhớ để có thể phân biệt được các loại hương thơm khác nhau. Bạn có thể liên tưởng các mùi hương này với những trải nghiệm quen thuộc để dễ dàng ghi nhớ hơn.
Thông thường, hương thơm của rượu vang được chia thành ba bậc, mỗi bậc mang đến những thông tin khác nhau về loại vang bạn đang thưởng thức:
- Bậc 1: Mùi hương đến từ giống nho được dùng để sản xuất rượu. Đây thường là những hương thơm tươi mới, dễ nhận biết như trái cây, thảo mộc và hoa.
- Bậc 2: Mùi hương bắt nguồn từ quá trình lên men rượu vang. Bạn có thể cảm nhận được những nốt hương đặc trưng như vỏ phô mai, vỏ hạt (hạnh nhân, đậu phộng) hoặc bia cũ.
- Bậc 3: Mùi hương xuất hiện sau quá trình lão hóa rượu vang trong chai hoặc thùng gỗ sồi. Những nốt hương thường gặp ở bậc này bao gồm các loại hạt rang, gia vị nướng, vani, lá mùa thu, thuốc lá cũ, da thuộc, tuyết tùng và dừa.
Bước 4: Nếm thử
Nếm thử là bước quan trọng nhất trong hành trình khám phá hương vị của rượu vang. Trước tiên, bạn hãy nhấp một ngụm nhỏ rồi đảo nhẹ rượu quanh miệng để làm ấm rượu cũng như giải phóng hương thơm đặc trưng và vị ngon của rượu. Sau đó, nuốt rượu và cảm nhận dư vị của những nốt hương lưu lại trong cổ họng để đánh giá độ phức tạp và chiều sâu của rượu.
Bước này sẽ giúp bạn khám phá 5 đặc tính quan trọng, tạo nên bản giao hưởng vị giác độc đáo cho mỗi loại vang:
- Body: Cảm nhận độ đậm đà của vang khi tiếp xúc với vòm họng. Vang có xu hướng chia thành 3 loại body:
- Nhẹ (Light-bodied): Vang không quá đậm đà, thường là vang trắng hoặc vang hồng.
- Vừa phải (Medium-bodied): Vang có độ đậm vừa phải, phổ biến ở nhiều loại vang.
- Đậm đà (Full-bodied): Vang có vị đậm đà, thường là vang đỏ ủ lâu năm.
- Tannin: Vị chát đặc trưng đến từ vỏ nho, tạo cảm giác se nhẹ và hơi đắng trong miệng.
- Nồng độ cồn: Cảm giác “rát” trong miệng, giúp bạn đánh giá mức độ cồn cao hay thấp. Từ đó có thể đoán được thời hạn sử dụng của từng chai rượu vang.
- Axit: Vị chua giúp cân bằng vị ngọt và tạo nên sự tươi mới cho rượu. Độ axit cao mang lại vị chua rõ ràng và ngược lại, axit thấp mang lại hương vị mềm mại, êm dịu hơn.
- Độ ngọt: Đặc tính này chỉ lượng đường còn lại trong rượu vang sau khi lên men. Vang ngọt thường có vị ngọt rõ ràng còn vang khô sẽ có vị chát và ít ngọt hơn.
Bước 6: Phân tích
Phân tích hay còn gọi là kết luận, là bước cuối cùng trong quy trình nếm thử rượu vang. Dưới đây là một số khía cạnh giúp bạn có được đánh giá khách quan nhất khi tham gia quy trình Wine Tasting:
- Sự cân bằng: Một chai vang cân bằng là chai vang có sự hài hòa giữa các thành phần như độ ngọt, độ chua, tannin và nồng độ cồn, tạo nên một tổng thể dễ chịu và tinh tế.
- Sự phức tạp: Một chai rượu vang phức tạp là một chai vang sở hữu nhiều tầng hương vị và hương thơm đan xen, tạo nên trải nghiệm đầy mới lạ và thú vị cho người thưởng thức.
- Hậu vị: Hậu vị kéo dài và thỏa mãn cho thấy độ sâu và chất lượng của rượu, tạo nên một ấn tượng khó phai trong tâm trí người dùng.
4. Sự khác nhau giữa Wine Tasting và Wine Testing
Wine Tasting và Wine Testing là hai khái niệm có sự khác biệt rõ ràng về mục đích, cách thức thực hiện và đối tượng tham gia.
Wine Tasting (Nếm thử rượu vang) là hoạt động dành cho người yêu vang và người mới bắt đầu muốn tìm hiểu về thế giới rượu vang đa dạng. Thông qua cảm nhận bằng các giác quan như thị giác, khứu giác và vị giác, người tham gia sẽ đánh giá màu sắc, hương thơm, mùi vị và dư vị của từng loại vang.
Trong khi đó Wine Testing (Kiểm tra chất lượng rượu vang) là hoạt động được thực hiện bởi chuyên gia, nhà sản xuất hay nhà phê bình rượu vang. Họ sử dụng công cụ khoa học và phương pháp phân tích để đo lường độ cồn, độ axit, tannin, pH,… nhằm đảm bảo chất lượng rượu vang một cách khách quan và chính xác nhất.
5. Những điều bạn có thể chưa biết về Wine Tasting
Thứ tự thử rượu không phải ngẫu nhiên
Việc thử rượu theo thứ tự hợp lý giúp tối ưu cảm nhận về từng loại vang.
- Từ nhẹ đến nặng: Vang sủi → vang trắng nhẹ → vang trắng đậm → vang hồng → vang đỏ nhẹ → vang đỏ đậm → vang ngọt → vang tăng cường (Port, Sherry).
- Từ đơn giản đến phức tạp: Ưu tiên vang trẻ trước vang ủ lâu để tránh làm “lấn át” hương vị.
Mẹo hay: Nếu thử quá 5 loại rượu, hãy chuẩn bị bánh mì nhạt hoặc táo xanh để làm sạch vị giác.
Wine Tasting không nhất thiết phải nuốt
Trong các buổi tasting chuyên sâu, sommeliers, nhà phê bình rượu và nhà nhập khẩu thường không nuốt rượu, đặc biệt khi thử hàng chục mẫu trong ngày. Họ dùng spittoon (ống nhổ chuyên dụng) để giữ tỉnh táo và duy trì độ nhạy vị giác.
Lý do việc không nuốt rượu trong các buổi wine tasting chuyên nghiệp là để giữ nguyên độ nhạy của vị giác, đảm bảo khả năng cảm nhận chính xác cho những chai thử sau, đồng thời giúp người thử tránh bị say hoặc ảnh hưởng đến quá trình đánh giá rượu một cách khách quan.
Ly uống rượu cũng quyết định trải nghiệm tasting
Ly uống rượu đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định chất lượng trải nghiệm wine tasting. Một chiếc ly đúng chuẩn cần có thân trong suốt để dễ quan sát màu sắc, miệng ly thu hẹp giúp gom giữ hương thơm, và chân ly cao để người thưởng thức không chạm tay trực tiếp vào bầu rượu, tránh làm thay đổi nhiệt độ.
Trên thực tế, nhiều hãng ly rượu vang danh tiếng như Riedel hay Schott Zwiesel đã phát triển các dòng ly chuyên biệt cho từng giống nho như Pinot Noir, Cabernet Sauvignon hay Chardonnay nhằm tối ưu hóa cảm nhận hương vị và cấu trúc của từng loại vang.
Tái lập vị giác là bước quan trọng thường bị lãng quên
Sau khi thử nhiều loại rượu liên tiếp, vị giác có thể bị bão hòa bởi acid, tannin hoặc cồn, khiến khả năng cảm nhận các chai tiếp theo bị suy giảm rõ rệt. Đó là lý do vì sao bước tái lập vị giác thông qua việc uống nước lọc, ăn bánh mì nhạt hoặc phô mai mềm. Đây là điều không thể thiếu trong các buổi wine tasting chuyên nghiệp. Khoảng nghỉ ngắn và không khí trong lành cũng giúp khứu giác hồi phục, đảm bảo đánh giá khách quan và chính xác hơn.
Nhiệt độ phục vụ ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị
Nhiệt độ là yếu tố quyết định khả năng phát huy tối đa hương và vị của rượu vang. Nếu phục vụ quá lạnh, rượu sẽ mất đi độ phức hợp hương thơm; ngược lại, nếu quá nóng, cồn sẽ bốc mạnh, lấn át toàn bộ cấu trúc. Mỗi dòng vang đều có ngưỡng nhiệt lý tưởng: vang sủi nên ở 6–8 độ C, vang trắng nhẹ khoảng 8–10 độ C, vang đỏ đậm từ 16–18 độ C. Phục vụ đúng nhiệt độ không chỉ giúp rượu “mở ra” hoàn hảo mà còn mang lại trải nghiệm thưởng thức cân bằng và tinh tế hơn.
=> Tham khảo chi tiết về nhiệt độ phục vụ rượu vang chuẩn nhất
Horizontal và Vertical Tasting chỉ dành cho dân sành
Horizontal và Vertical tasting là hai hình thức thử rượu ở cấp độ cao, thường dành cho giới sưu tầm hoặc chuyên gia. Horizontal tasting cho phép so sánh nhiều chai rượu khác nhau nhưng cùng niên vụ, từ đó cảm nhận sự khác biệt giữa các nhà làm rượu hoặc vùng sản xuất. Trong khi đó, Vertical tasting lại tập trung vào một dòng rượu qua nhiều niên vụ, giúp đánh giá chiều sâu phát triển theo thời gian và tiềm năng lưu trữ của dòng vang đó. Cả hai phương pháp này đòi hỏi người thử có nền tảng kiến thức và vị giác tinh tế để cảm nhận trọn vẹn những thay đổi tinh vi trong từng ly rượu.
6. Tham gia hoạt động Wine Tasting cần lưu ý những gì?
Từ lâu, rượu vang đã được xem như một thức uống đẳng cấp, tượng trưng cho sự sang trọng và tinh tế. Do đó, để thể hiện sự chuyên nghiệp của bản thân và tôn trọng những người tham dự khác trong hoạt động Wine Tasting, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Trang phục: Bạn nên chọn trang phục tối màu để tránh bị dính bẩn bởi rượu vang. Đồng thời, không nên mặc những chiếc áo có ống tay áo quá dài luộm thuộm để hạn chế chạm vào rượu vang.
- Không xịt nước hoa: Mùi hương nồng nàn của nước hoa có thể lấn át hương vị của các loại rượu vang khác, làm ảnh hưởng đến trải nghiệm của bạn và những người xung quanh.
- Ăn nhẹ trước khi nếm thử rượu vang: Việc này giúp bạn cảm nhận hương vị rượu tốt hơn và tránh say xỉn.
- Không nên đứng cố định ở một bàn rượu: Di chuyển sau khi thưởng thức mỗi loại rượu để không làm cản trở cho người khác.
- Ghi chú hương vị: Ghi lại cảm nhận, hương vị và đánh giá về các loại rượu vang đã nếm thử giúp bạn dễ dàng so sánh và ghi nhớ các loại rượu vang tốt hơn.
- Tâm lý thoải mái: Đừng quá lo lắng nếu bạn không có nhiều kiến thức về rượu vang. Quan trọng nhất là bạn tận hưởng trải nghiệm và khám phá hương vị của các loại rượu vang theo cách riêng của mình.
Dù bạn là người mới bắt đầu hay sành vang lâu năm, Wine Tasting luôn mang đến những trải nghiệm mới mẻ và thú vị. Nếu bạn đang muốn khám phá rượu vang tinh tế và đầy màu sắc thì có thể liên hệ ngay với Wine VN qua hotline 0977.898.007 hoặc 0942.660.369. Với những sản phẩm chất lượng chính hãng cùng đội ngũ nhân viên tận tâm, chuyên nghiệp, chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm mua sắm tuyệt vời nhất!
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
