Là thức uống có cồn được sử dụng khắp nơi trên thế giới, nguồn gốc của rượu cũng là vấn đề được nhiều người tò mò và tìm hiểu. Trong bài viết này, hãy cùng Wine VN ngược dòng thời gian về những nền văn minh cổ đại và tìm hiểu sự ra đời của thức uống này như thế nào nhé!
1. Nguồn gốc đầu tiên của rượu
Rượu có từ bao giờ hiện vẫn đang là vấn đề gây tranh cãi, bởi có nhiều giả thiết minh chứng nguồn gốc khác nhau. Theo kết quả của một cuộc nghiên cứu được công bố trên tạp chí PNAS, Tiến sĩ Patrick McGovern tại Đại học Pennsylvania đã phát hiện Trung Quốc có lẽ là nơi đầu tiên trên thế giới tạo ra rượu từ hơn 7000 năm TCN. Trong khi các nhà khoa học trước đây tiên đoán rượu lần đầu xuất hiện ở Hajji Firuz Tepe (Iran) từ năm 5400 TCN.
Cụ thể, ông đã tìm thấy những dấu vết của đồ uống được lên men từ mật ong, gạo và nho trên các hũ gốm được lấy từ làng Jiahu, Hà Nam. Để rút ra kết luận trên, McGovern cũng phân tích thêm một loại rượu cổ trong bình đồng lấy từ các ngôi mộ thuộc triều Thương, bên lưu vực sông Hoàng Giang. Đây là loại rượu cổ thường được ướp hương cỏ cây, nhựa cây hoặc hoa và đặt trong mộ của quan lại cao cấp để mang sang thế giới bên kia.
2. Ai là người phát minh ra rượu?
Theo truyền thuyết, Đỗ Khang hay Thiếu Khang – người sống vào cuối thời Tây Chu (khoảng 1046 – 771 TCN) được xem là người đầu tiên phát minh ra cách nấu rượu ở Trung Quốc. Với sự sáng tạo và cho ra những loại rượu ngon, ông được tôn vinh là Tửu thần và được thờ phụng bởi những người làm nghề nấu rượu ngày nay.
Trong một lần ốm nặng, vì không muốn làm gánh nặng cho người thân nên Đỗ Khang đã vào rừng và nằm dưới gốc cây dâu chờ chết. Tại đây, ông phát hiện ra thứ nước thơm ngon, được lên men từ những trái dâu dưới sự tác động của nước mưa và thời tiết, mang đến vị chua ngọt lạ miệng. Ông đã uống rất nhiều và bị hoa mắt chóng mặt ngay sau đó. Khi tỉnh, ông cảm thấy cơ thể mình khỏe khoắn hơn và tinh thần phấn chấn hơn.
Sau đó, ông đã chia sẻ thức uống này với mọi người và ủ chúng với cao lương, rồi đặt tên cho thứ nước đó là “Tửu”. Đây cũng chính là nguồn gốc rượu sơ khai. Tiếng lành đồn xa, hương vị và công dụng của rượu ngày càng được nhiều người yêu thích và trở nên phổ biến khắp nơi.
3. Người phát minh ra rượu theo thần thoại Hy Lạp
Trong thần thoại Hy Lạp, thần Dionysus là vị thần bảo hộ của rượu nho, tiệc tùng, sự hoan hỉ và sung túc, được cho là người đã sáng tạo ra rượu nho – một thức uống được người dân xứ này yêu thích. Từ công thức chế biến rượu nho của ông, loài người dần nghĩ ra nhiều cách chế biến khác nhau, nổi bật nhất là rượu vang.
Từ những năm 1700 TCN, nghề làm rượu dần phổ biến, xuất hiện trong các nghi lễ tôn giáo và cả trong y học của Hy Lạp. Trong bữa ăn hàng ngày và đón tiếp khách, rượu cũng trở thành thức uống không thể thiếu trong văn hóa của người dân Hy Lạp.
4. Nguồn gốc rượu vang nho
Hầu hết các nghiên cứu khoa học đều ghi nhận dấu tích rượu vang cổ xưa nhất được tìm thấy ở khu vực núi Zagros của Iran vào khoảng 5400 – 5000 TCN. Tuy nhiên, một nhóm khoa học người Mỹ, Đan Mạch, Pháp, Canada, Italia, Israel và Gruzia đã phát hiện cộng đồng người sống tại khu vực miền Nam Caucasus đã uống rượu vang rất lâu từ trước đó. Cụ thể là hơn 8000 năm.
Để có kết luận này, nhóm đã thực hiện nghiên cứu suốt 04 năm tại hai di chỉ khảo cổ tại Shulaveris Gora và Gadachrili. Tiếp đó, nhóm đã dùng các công nghệ tiên tiến để giám định những mảnh vỡ của bình gốm và các vết cặn bên trong bình. Các kết quả phân tích hóa học đã xác định được dấu vân tây, axit tartaric, rượu và nho cùng 03 loại axit hữu cơ là axit succinic, axit malic và axit citric. Điều này cho thấy, rượu nho đã xuất hiện từ thời kỳ đồ đá với khoảng 6000 năm TCN và trước 600 – 1000 năm so với thời điểm đưa ra các nghiên cứu trước đó.
>>>Xem thêm các loại rượu vang làm từ nho phổ biến trên thị trường hiện nay:
- Rượu vang đỏ (Red wine)
- Rượu vang trắng (White wine)
- Rượu vang hồng (Rose wine)
- Rượu vang sủi tăm (Sparkling wine)
- Rượu vang cường hóa (Fortified wine)
- Rượu vang ngọt (Sweet Wine)
5. Nguồn gốc rượu Việt Nam xuất hiện từ khi nào?
Là quốc gia có truyền thống lâu đời về rượu, nguồn gốc của thức uống này tại Việt Nam hiện có nhiều thuyết nhưng phần lớn đều được phỏng đoán là có trước thời công nguyên rất lâu.
Trong sách Lĩnh Nam chích quái của Trần Thế Pháp có viết “Buổi mới dựng nước, đồ ăn của dân chưa đủ. Lấy vỏ cây làm áo, dệt cói làm chiếu, lấy hèm làm rượu gạo, lất bột quang lang làm bánh, lấy thịt chim muông làm mắm, lấy gừng làm muối…” Căn cứ vào thông tin này, rượu tại Việt Nam đã xuất hiện từ các thời vua Hùng và trước thời dựng nước.
Tóm lại, việc tìm hiểu về nguồn gốc của rượu không chỉ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích mà còn có thể hiểu hơn về lịch sử, văn hóa và trân trọng các giá trị mà thức uống này mang đến. Ngoài ra, nếu bạn đang muốn thưởng thức những tinh hoa của các dòng rượu vang thì có thể đến ngay với Wine VN để được tư vấn và mua sản phẩm với giá tốt nhất.
>>>Tìm hiểu thêm các kiến thức về rượu:
- Công thức tính thể tích rượu
- Rượu bao nhiêu calo
- Phong cách uống rượu
- Độ rượu là gì
- Cách khử Andehit trong rượu
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
