Rượu Pisco là loại rượu mạnh được sản xuất bằng cách chưng cất nước ép nho đã qua quá trình lên men tại Peru và Chile. Loại rượu này có màu vàng nhạt hoặc trong suốt, với nồng độ cồn dao động từ 38-48% ABV (Pisco Peru) hoặc 30-55% ABV (Pisco Chile). Pisco mang hương thơm đặc trưng của trái cây, hoa cỏ và một chút cay nồng tinh tế.
Rượu Pisco là gì?
Pisco là một loại rượu mạnh (rượu brandy) nổi tiếng của Peru và Chile, được chưng cất từ nước nho lên men theo phương pháp thủ công, mang hương vị tinh khiết và đậm đà bản sắc vùng đất sản xuất.
Khác với Cognac hay Brandy truyền thống vốn phải trải qua giai đoạn ủ trong thùng gỗ, Pisco được chưng cất và đóng chai mà không qua giai đoạn ủ, giúp giữ lại trọn vẹn hương thơm tự nhiên của nho và thể hiện rõ nét “chất terroir” của vùng trồng nho.
| Giống nho | Thường là Moscatel, Quebranta, Pedro Ximenez, Mollar, Torontel (thay đổi tùy theo quốc gia xuất xứ) |
| Màu sắc | Trong suốt, màu hổ phách nhẹ |
| Nồng độ cồn | 30–50% ABV |
| Xuất xứ | Chile, Peru |
| Hương vị | rượu hơi ngọt, thơm, cháy |
| Tuổi | chưa có tuổi (Peru); chưa đủ tuổi hoặc dưới 6 tuổi (Chile) |
| Thưởng thức | Pha chế cocktail hoặc uống thuần |
=> Tìm hiểu thêm về:
- Rượu mạnh là gì? Tìm hiểu các loại rươu mạnh
- Brandy là rượu gì? Dòng rượu mạnh phổ biến nhất thế giới
- Rượu vang là gì? Tìm hiểu chi tiết về kiến thức vang
Lịch sử về rượu Pisco
Vào thế kỷ 16, những người chinh phục Tây Ban Nha đã mua những cây nho đến Nam Mỹ để làm rượu của riêng họ. Nhưng ở những năm 1800, loại rượu này chỉ được dùng để tăng cường rượu vang và ngăn ngừa quá trình oxy hóa. Tuy nhiên đến năm 1764, sản lượng Pisco trong khu vực đã lấn át sản lượng rượu vang, chiếm 90% đồ uống từ nho.
Cái tên “Pisco” bắt nguồn từ một thị trấn cảng cùng tên tại miền Nam Peru, nơi xuất phát các thùng rượu xuất khẩu đầu tiên vào thế kỷ 17. Tuy nhiên, Chile cũng có một vùng tên là Pisco Elqui và phát triển ngành sản xuất rượu Pisco từ thế kỷ 19. Chính điều này tạo nên tranh cãi lâu dài về chủ quyền tên gọi giữa hai quốc gia.
Được làm bằng cách chưng cất nước ép nho lên men thành một loại rượu nồng độ cao, rượu được người định cư Tây Ban Nha vào thế kỷ 16 chế tạo như một sự thay thế cho orujo, một loại làm từ bã trái cây được nhập khẩu từ Tây Ban Nha. Nó có lợi thế là được sản xuất từ trái cây trồng trong nước dồi dào và giảm khối lượng đồ uống có cồn được vận chuyển đến các địa điểm xa xôi.
>>> Khám phá thêm:
- Rượu mạnh nhất thế giới hiện nay
- Rượu bao nhiêu độ | Giải đáp chi tiết
- Rượu whisky bao nhiêu độ thì ngon?
Các loại rượu Pisco chính
Rượu Pisco được phân loại chủ yếu theo nguồn gốc quốc gia, giống nho sử dụng, phương pháp chưng cất và nồng độ cồn. Hai trường phái nổi bật là Pisco Peruano và Pisco Chileno, mỗi loại mang đặc trưng riêng biệt về hương vị và cấu trúc rượu.
Pisco Peru
Theo quy định của Denominación de Origen Pisco Peru, tất cả các dòng Pisco Peru không được pha loãng bằng nước sau chưng cất và phải đạt độ cồn tự nhiên từ 38% đến 48% ngay trong lần chưng cất rượu duy nhất.
- Pisco Puro (38%–44% ABV): Làm từ một giống nho duy nhất (phổ biến nhất là Quebranta). Rượu đậm, chắc vị, phù hợp uống nguyên chất.
- Pisco Aromáticas (40%–45% ABV): Giống nho thơm như Italia, Torontel, mùi thơm phức hợp, dễ nhận diện, thích hợp pha chế cocktail.
- Pisco Mosto Verde (38%–43% ABV): Được sản xuất từ nước nho chưa lên men hoàn toàn. Vị rượu mềm mịn, cân bằng cao, thuộc phân khúc cao cấp.
- Pisco Acholado (38%–45% ABV): Là sự pha trộn giữa nhiều giống nho khác nhau. Hương vị linh hoạt, cân bằng, dùng được cả neat và mix.
Pisco Chile
Khác với Peru, Pisco Chile cho phép pha loãng bằng nước tinh khiết sau chưng cất để đạt nồng độ tiêu chuẩn. Vì vậy, nồng độ cồn trở thành tiêu chí chính để phân loại, cụ thể:
- Pisco Corriente hoặc Tradicional được đóng chai ở mức nồng độ cồn từ 30% đến 35% ABV (60 đến 70 proof)
- Pisco Especia từ 35% đến 40% ABV (70 đến 80 proof)
- Pisco Reservado là rượu 40 độ (80 proof)
- Gran Pisco với độ cồn 43% ABV trở lên (86 proof).
Pisco Chile là dòng rượu mạnh hiếm hoi được tiêu chuẩn hóa phân loại theo ABV cụ thể trên nhãn chai, giúp người dùng dễ dàng chọn lựa theo khẩu vị và mục đích sử dụng. Ngoài ra, Chile còn cho phép ủ gỗ (trong thời gian ngắn), tạo nên sắc vàng nhạt và hương vani nhẹ, tương phản với Pisco Peru luôn có màu trong suốt.
=> Xem thêm các dòng rượu vang Chile nhập khẩu giá tốt tại WineVN
Rượu Pisco làm từ gì?
Pisco là một loại rượu mạnh thủ công (artisan brandy) được chưng cất từ 100% nước ép nho lên men, không pha trộn cồn công nghiệp, không phụ gia, không ủ gỗ và không lọc lạnh. Thành phần cốt lõi này là yếu tố then chốt tạo nên độ tinh khiết hiếm có, giúp Pisco giữ nguyên hương thơm và hậu vị đậm đà của trái nho tươi.
Tùy theo quốc gia sản xuất, loại nho sử dụng để làm Pisco sẽ khác nhau:
Tại Peru, có 8 giống nho được pháp luật cho phép sử dụng, chia thành hai nhóm chính:
- Nho không thơm (Non-aromatic): Quebranta, Negra Criolla, Mollar, Uvina.
- Nho thơm (Aromatic): Italia, Torontel, Albilla, Moscatel. Trong đó, giống Quebranta là phổ biến nhất, tạo nên vị mạnh mẽ và dứt khoát đặc trưng của Pisco Peru.
Tại Chile, các giống nho thường gặp bao gồm: Muscat of Alexandria, Pedro Jiménez và Torontel, nổi bật với hương thơm trái cây và hoa cỏ thanh thoát.
Pisco có giá bao nhiêu?
Tại thị trường Việt Nam, giá Pisco chính hãng thường nằm trong khoảng từ 600.000 VNĐ đến hơn 2.500.000 VNĐ/chai (700ml).
Các dòng pisco phổ thông thường có giá từ khoảng 400.000 đến 800.000 VND cho một chai 750ml.
Những chai pisco cao cấp hoặc được sản xuất bởi các thương hiệu nổi tiếng có thể có giá từ 1.000.000 VND đến 2.000.000 VND hoặc cao hơn.
Các loại pisco đặc biệt, ủ lâu hoặc sử dụng nguyên liệu đặc biệt, có thể có giá lên tới 2.500.000 VND hoặc hơn.
Hương vị đặc trưng của rượu Pisco
Rượu Pisco mang hương thơm nồng nàn, đậm đà của trái nho lên men, gợi nhớ đến những chai vang trắng cao cấp. Pisco Peru thường được ủ trong bình trung tính như thủy tinh hoặc inox nên giữ trọn vẹn hương vị của giống nho, từ vị khô nhẹ, hơi béo như hạt hạnh nhân (nho Quebranta), đến mùi hoa cam, cam quýt, táo, lê (nho Italia, Torontel). Rượu có độ cồn cao (38–48%) nhưng vẫn mềm mại và êm dịu, đặc biệt ở dòng cao cấp như Mosto Verde nhờ quy trình không pha loãng, không ủ gỗ và không lọc lạnh, điều hiếm gặp trong thế giới rượu mạnh.
Trong khi đó, Pisco Chile thường có màu trắng đến hổ phách do được ủ trong thùng gỗ sồi Mỹ hoặc Pháp sau chưng cất. Quá trình này mang lại nốt hương vani, caramel, bánh mì nướng và mùi gỗ đặc trưng, hòa quyện cùng hương trái cây như lê, táo, cam. Rượu có vị ấm, tròn, dễ uống, thích hợp cho người mới làm quen với dòng brandy nho.
Dù mang phong cách khác nhau, cả hai dòng Pisco đều để lại hậu vị khô thanh, sạch vị và không hề gắt, thể hiện rõ sự tinh tế trong kỹ thuật chưng cất truyền thống Nam Mỹ.
=> Xem thêm dòng rượu vang nhập khẩu chính hãng tại WineVN
Cách thưởng thức rượu Pisco
Pisco thường được dùng để pha chế cocktail. Thức uống cổ điển này có vị chua ngọt. Nhưng có thể uống nguyên chất giống như rượu grappa hoặc các loại rượu mạnh khác. Và rượu Pisco ngon nhất khi kết hợp tuyệt vời với nhiều món ăn, chẳng hạn như hải sản, thịt nướng và các món tráng miệng. Hãy thử với nhiều cách kết hợp khác nhau để tìm ra hương vị yêu thích.
Để có được hương vị nguyên chất đúng cách, hãy rót rượu vào ly để rượu có không khí để hương thơm nổi lên. Sau đó, từ từ đưa mũi lại gần, để hương rượu giảm bớt và hương thơm nổi lên.
Rượu Pisco với hương vị đặc trưng từ nho và các loại trái cây, mang đến những trải nghiệm thưởng thức phong phú. Dù có sự khác biệt trong quy định và phương pháp chế biến giữa Peru và Chile, rượu pisco vẫn giữ được chất quyến rũ riêng, từ các dòng cao cấp mềm mịn, tinh tế cho đến những loại phổ thông mạnh mẽ, nồng nàn.
Cố vấn kiêm nhà biên tập sản xuất nội dung tại Wine VN. Với hơn 9 năm kinh nghiệm kinh doanh rượu vang và rượu mạnh, tôi đã nghiên cứu và thử nhiều loại rượu hàng đầu thế giới như vang Ý, Champagne, Whisky, Chivas, Vodka,…Bằng kiến thức và hiểu biết của mình, tôi muốn truyền cảm hứng cho những ai yêu thích rượu thông qua các chia trẻ trên website.
