Rượu vang đá, hay còn gọi là Eiswein (tiếng Đức) hoặc Ice wine (tiếng Anh), là một loại rượu vang tráng miệng ngọt ngào được sản xuất từ loại nho chín đông lạnh khi còn trên cây nho. Nhà sản xuất sẽ thu hoạch nho khi nhiệt độ ngoài trời xuống dưới 0 độ C, sau đó ép lấy nước. Nước ép nho đông lạnh sẽ có sự cô đặc, tạo ra lượng rượu vang ít hơn nho tươi nhưng lại có hương vị đậm đà và ngọt ngào hơn.
Rượu vang đá hay còn được gọi là rượu vang tuyết , rượu vang ice wine là một loại rượu vang trắng ngọt nổi tiếng xuất xứ ở Canada và Đức. Các loại nho thường được chọn để sản xuất rượu vang tuyết là Riesling và Vidal.
Rượu vang ice wine được sản xuất bằng cách thu hoạch nhưng quả nho chín được để đông đá giữa tuyết trời giá lạnh của Canada và Đức. Do đó nho đã bị khô héo một phần chính điều này làm lượng đường trong nho tăng. Rượu vang tuyết có hương vị thơm ngon đậm đặc có mùi trái cây chín rất thơm ngon.
Rượu vang đá là gì?
Rượu vang đá (Ice Wine trong tiếng Anh, Eiswein trong tiếng Đức) là một loại rượu vang tráng miệng đặc biệt, được làm từ những trái nho bị đông lạnh tự nhiên ngay trên cây trong mùa đông. Đây là một sản phẩm độc đáo nhờ quy trình sản xuất đòi hỏi điều kiện thời tiết khắc nghiệt và sự tỉ mỉ của con người.
Tìm hiểu về rượu vang đá là gì
Rượu vang đá (Ice Wine) sở hữu hương vị ngọt ngào mãnh liệt, được cân bằng hoàn hảo bởi độ axit cao, mang đến sự tươi mới cùng hương thơm quyến rũ của mật ong, trái cây chín như đào, mơ, cam quýt, hoặc quả mọng nếu làm từ nho đỏ. Về màu sắc, vang trắng thường ánh lên sắc vàng óng đến hổ phách đậm, trong khi vang đỏ hiếm hơn, nổi bật với sắc ruby nhạt hoặc hồng đậm đầy cuốn hút.
Nồng độ cồn của rượu khá thấp, dao động từ 7-12%, do quá trình lên men được thiết kế để giữ trọn vị ngọt tự nhiên, tạo nên đặc trưng độc đáo và khó quên của loại rượu này.
Các dòng rượu Vang Đá nổi tiếng
Nguồn gốc về rượu vang đá
Rượu vang đá có nguồn gốc từ Đức, cụ thể là vùng Franconia (Franken) vào cuối thế kỷ 18. Một câu chuyện phổ biến kể rằng vào năm 1794, một đợt sương giá bất ngờ đã làm đông cứng nho trên cây tại vùng này. Người nông dân, thay vì bỏ đi, quyết định ép nho đông lạnh và phát hiện ra rằng nước ép thu được cực kỳ đậm đặc và ngọt. Từ đó, kỹ thuật sản xuất rượu vang đá ra đời. Tuy nhiên, Canada ngày nay đã vượt qua Đức để trở thành quốc gia sản xuất rượu vang đá lớn nhất thế giới, nhờ điều kiện khí hậu lạnh giá lý tưởng tại các vùng như Ontario và British Columbia.
Quy trình sản xuất của vang đá Ice wine
Ở các nước như Đức (Eiswein) và Canada (VQA), Ice Wine phải tuân thủ tiêu chuẩn khắt khe: nho đông lạnh tự nhiên, không thêm đường nhân tạo và đạt độ chín tối thiểu (đo bằng thang Oechsle ở Đức). Quy trình sản xuất rượu vang đá diễn ra rất cẩn thận và tỉ mỉ:
Chọn giống nho và để chín tự nhiên
Các giống nho phổ biến để làm Ice Wine bao gồm Riesling, Vidal Blanc, Gewürztraminer cho vang trắng và Cabernet Franc, Pinot Noir cho vang đỏ, nhờ khả năng giữ độ axit và hương vị tốt khi chín quá mức. Nho được để trên cây qua mùa thu, thường đến tháng 12 hoặc tháng 1 ở bán cầu Bắc, để đạt độ chín tối đa, tích lũy đường tự nhiên và hương vị đậm đà, trong khi người trồng bảo vệ nho khỏi chim chóc, sâu bệnh và mưa bằng lưới hoặc biện pháp tự nhiên.
Chờ điều kiện đông lạnh tự nhiên
Nho cần đông lạnh tự nhiên trên cây ở nhiệt độ từ -7°C đến -10°C (hoặc thấp hơn, tùy quy định của Đức hay Canada), một yếu tố quan trọng vì không được làm lạnh nhân tạo trong sản xuất Ice Wine chính thống. Quá trình này thường xảy ra vào mùa đông ở các vùng lạnh như Niagara (Canada), Mosel (Đức) hay Finger Lakes (Mỹ), khi nho đạt trạng thái đông cứng hoàn toàn với nước bên trong biến thành tinh thể băng.
Thu hoạch nho đông lạnh
Nho được thu hoạch vào ban đêm hoặc sáng sớm, khi nhiệt độ đủ thấp để giữ trạng thái đông lạnh, thường từ nửa đêm đến bình minh trong thời tiết khắc nghiệt. Việc thu hoạch bằng tay đảm bảo nho không tan chảy trước khi ép, với người lao động làm việc nhanh trong cái lạnh buốt, mặc đồ bảo hộ đặc biệt, khiến đây trở thành bước tốn nhiều công sức và làm tăng giá thành của Ice Wine.
Giống nho làm vang đá Ice wine
Ép nho đông lạnh
Nho đông lạnh được ép ngay trong trạng thái cứng như đá, phần nước đóng băng bị giữ lại trong vỏ, chỉ chiết xuất nước ép đậm đặc chứa nhiều đường, axit và hương vị. Do lượng nước bị loại bỏ lớn, 1kg nho chỉ cho ra 100-200ml Ice Wine, thấp hơn nhiều so với 600-700ml của vang thường, lý giải vì sao rượu này thường đóng chai dung tích nhỏ như 200ml hoặc 375ml.
Lên men chậm
Nước ép đậm đặc được lên men trong thùng thép không gỉ để giữ hương trái cây tươi mới hoặc thùng gỗ sồi để tăng độ phức tạp, với nhiệt độ kiểm soát từ 15-20°C. Do nồng độ đường cao (thường trên 35%), quá trình lên men kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, dùng men mạnh để chuyển hóa một phần đường thành cồn, giữ độ ngọt đặc trưng, đạt nồng độ cồn thấp từ 7-12%.
Ủ và đóng chai
Sau lên men, rượu có thể ủ trong thùng thép hoặc gỗ sồi từ vài tháng đến một năm tùy phong cách, nhưng nhiều Ice Wine được đóng chai sớm để bảo toàn hương trái cây. Rượu được lọc kỹ để loại cặn, rồi đóng vào chai nhỏ 375ml hoặc 200ml với thiết kế sang trọng, thể hiện giá trị cao cấp của sản phẩm.